Cách mạng xe điện ở các nước phát triển kéo theo ô nhiễm ở các nước đang phát triển

Đó là mới chỉ số ít vấn đề về nguồn điện cho xe mà chưa xét tới quá trình phát thải và gây ô nhiêm trong quá trình sản xuất xe. Một trong những bộ phận quan trọng trên xe điện chính là pin, vòng đời của pin từ lúc chế tạo tới lúc tiêu hủy thực tế tiềm ẩn các vấn đề môi trường và các vấn nạn xã hội.

(Ảnh từ the Guardian, chụp bởi Junior Kannah/Getty)

Thành phần quan trọng và không thể thiếu của pin xe điện đó chính là chất Lithium. Lithium được khai thác chủ yếu ở Úc và Chi-lê. Tuy nhiên, nó không phải là vật liệu duy nhất được sử dụng để chế tạo pin. Trong pin còn có Niken, nó được khai thác trên toàn thế giới và được sử dụng rộng rãi cho nhiều ngành công nghiệp. Coban, đây là một chất quan trọng để sản xuất pin, nó chiếm từ 33 - 80% cực âm của pin. Tại Trung Phi, Công Gô là một quốc gia chậm phát triển, sản xuất gần 2/3 lượng Coban của thế giới. Hoặc chất Mangan, được khai thác ở Nam Phi, Trung Quốc, Brasil, Gabon, Ukraine, Ấn Độ, Ghana và Kazakhstan. Chất này có thể được sử dụng trong pin thay vì Coban. Ngoài ra còn có Graphit hay than chì, là thành phần được sử dụng phổ biến thứ hai trong pin.

Nhiều trong số chúng được khai thác từ các quốc gia đang phát triển, nơi phải trả giá cho vấn nạn môi trường và xã hội để phục vụ cho công nghệ pin ô tô điện cũng như các lĩnh vực khác. Khoảng 20%  lượng Coban được cung cấp từ Công Gô đến từ các mỏ thủ công, nơi đã có báo cáo về việc lạm dụng nhân quyền và lao động trẻ em. Bụi từ quá trình khai thác có thể chứa các kim loại độc hại bao gồm Uranium có liên quan đến các vấn đề sức khỏe như bệnh hô hấp và dị tật bẩm sinh. Các khu vực mỏ Coban có thể chứa các khoáng chất lưu huỳnh có thể tạo ra Axit Sunfuric khi tiếp xúc với không khí và nước. Chất này khi bay ra khỏi mỏ có thể tàn phá sông, suối và các loài thủy sinh trong hàng trăm năm. Hay việc sử dụng chất nổ có thể thổi tung bụi và các hạt mịn vào bầu khí quyển, gây ra các vấn đề sức khỏe cho các cộng đồng dân cư và làm ô nhiễm xung quanh khu vực

(Ảnh: SQM Corporate Presentation.)

Khai thác Lithium đòi hỏi một lượng lớn nước ngầm để tách chất này nằm trong các muối khoáng, và một số ước tính cho rằng cần gần 2 triệu lít nước để sản xuất 1 tấn Lithium. Tại khu vực Salar de Atacama của Chi-lê, khai thác Lithium và các hoạt động khai thác khác đã tiêu thụ 65% lượng nước, gây cạn kiệt nguồn nước ngầm, ô nhiễm đất và các dạng suy thoái môi trường khác. Hệ quả này buộc các cộng đồng dân cư địa phương phải từ bỏ các khu vực định cư vốn đã có từ nhiều đời của họ.

 (ảnh AP)

Để Pin, thành phần quan trọng của xe điện giảm gây ô nhiễm trong suốt vòng đời sản phẩm, nó cần được chế tạo bằng những phương thức và công nghệ bền vững mới. Không ai khác, trách nhiệm thuộc về các quốc gia phát triển. Nơi khởi xướng cho bất kì công nghệ tương lai nào của toàn cầu. Nơi những người nồng nhiệt sẵn sàng xuống đường vì môi trường. Nơi thúc đẩy nên các điều luật, hiệp ước bảo vệ môi sinh, hay thú vị hơn là ngành kinh doanh hạn mức khí thải. Nhưng cũng là nơi chứng kiến những vụ bê bối gian lận khí thải lớn nhất của một số tập đoàn ô tô danh tiếng.