Sabra – Một thời hoàng kim của ngành ô tô Israel

Là quốc gia khởi nghiệp và vươn lên mạnh mẽ từ trong chiến tranh, Israel ngày hôm nay chính là tấm gương sáng mà ngay cả các cường quốc như Mỹ, Nga, Trung Quốc… không thể không nể phục. Không chỉ đặt tiêu chí phổ biến công nghiệp ô tô sử dụng năng lượng sạch và tiết kiệm, mà thành phố Haifa của Israel từng là cái nôi sản sinh ra một trong những thương hiệu ô tô nổi tiếng vào những năm 1950 – 1980 trên khắp toàn cầu.

Ngược dòng lịch sử về những năm 1950, khi mà những mẫu xe Kaiser Frazer tung hoành khắp bờ Đông nước Mỹ thì cũng là lúc Israel, đất nước của các tín đồ Do Thái giáo vừa giành được độc lập vào năm 1948. Thế mà, chỉ vài năm sau đó, tại thành phố nhỏ Haifa chỉ có vài chục ngàn dân cư lại là nơi sản xuất ô tô mang chất lượng Hoa Kỳ - Sabra Auto.

Cái tên Sabra bắt nguồn trong tiếng Do Thái nghĩa là “sinh ra tại Israel”, còn biểu tượng cây xương rồng trên logo chính là hình ảnh tượng trưng cho vùng sa mạc khắc nghiệt ở Trung Đông.

Mẫu xe Triumph 1300.

Trong giai đoạn 1950 – 1960, Sabra chủ yếu sản xuất, lắp ráp các mẫu xe của Kaiser Frazer với tốc độ cầm chừng nhưng vẫn đảm bảo cung cấp đủ cho thị trường, riêng tại Mỹ thì chiếm số lượng khá khiêm tốn. Các mẫu xe nổi bật vào thời điểm bấy giờ như Sussita, Carmel, Gilboa thực sự là niềm tự hào của người dân Israel bởi nó mang những cái tên rất giống tiếng Do Thái. Ngoài ra, Sabra còn nhận lắp ráp mẫu xe British Triumph vào giai đoạn những năm 1960, trong đó có mẫu sedan kinh điển Triumph 1300.

Sabra Carmel.

Sabra Sussita.

Vào năm 1960, Yitzhak Shubinsky – ông chủ của Autocars lúc bấy giờ đã mạnh dạn đầu tư cho Sabra để trở thành một trong những thương hiệu xe nổi tiếng không chỉ tại Israel mà còn trên toàn cầu. Tham vọng đó của ông chủ người gốc Ba Lan được thể hiện rõ khi ông đã đem chiếc xe bán tải cỡ nhỏ “made in Israel” đến với New York Auto Show, nhưng cũng chính tại đây mà Yitzhak Shubinsky nhận ra chỉ bấy nhiêu đây là không đủ thuyết phục, thiếu sự hiệu quả và ông đã lên một kế hoạch mới. 

Trong vòng một năm miệt mài cải tiến và thay đổi thì Yitzhak Shubinsky đã trình làng tại New York Auto Show 1961 mẫu xe thể thao Sabras mới nhất được sản xuất tại Anh với thân xe theo kiểu của Ashley và khung gầm xe “mượn” từ Leslie Ballamy cùng một động cơ Ford chính hiệu 1703 phân khối để kết quả sau đó là 100 đơn đặt hàng tại Mỹ cùng với danh tiếng của chiếc xe Sabra đến từ Haifa, Israel vang lên khắp vùng Trung Đông.

Mẫu xe Sabra Sports và Carmel 12.

Trong thời gian sau đó, những dòng xe Sabra tiếp tục ra đời với thiết kế độc đáo, bên ngoài xe luôn được phủ sợi thuỷ tinh nhằm tăng thêm vẻ ấn tượng hút mắt. Phần động cơ có sự hợp tác với Ford và Triumph đã khiến Sabra trở thành chiếc xe đáng tin cậy trong suốt một thời gian dài.

Đối thủ của Sabra không chỉ là những thương hiệu vốn đã tạo được danh tiếng mà còn cả những chiếc xe “second-hand” có chất lượng mà giá cả phải chăng, điều này khiến lực cạnh tranh của Sabra dần yếu đi và mất dần thị phần dù rằng chất lượng, độ tin cậy là không phải bàn cãi.

Vào năm 1974, Yitzhak Shubinsky buộc phải từ chức và chuyển giao quyền lực Sabra Auto lại cho Rom Carmel – một cổ đông của Autocar, nhưng sự lung lay của một “đế chế” đã được báo trước khi không có nhiều mẫu xe Sabra được tạo ra cũng như tốc độ phát triển của hãng xe Israel có dấu hiệu khựng lại. Cho đến đầu những năm 1980, việc sản xuất xe Sabra đã dừng hẳn và từ đó trở về sau chỉ còn mỗi AIL Storm – hãng chuyên sản xuất các dòng Jeep là đại diện cho ngành công nghiệp ô tô của Israel.

Sabra Auto mãi là một hoài niệm đẹp và xứng đáng tự hào của nền công nghiệp ô tô Israel.

Trong suốt thời gian hoạt động ngắn ngủi của mình, Sabra đã bán được hàng trăm chiếc xe, riêng tại Mỹ là 41 chiếc xuất xứ từ chính Israel và 1/4 số xe được xuất sang Bỉ trong tổng hơn 80 chiếc vào khoảng thời gian 1964 – 1968. Với những gì Sabra làm được cho ngành công nghiệp ô tô còn non trẻ của Israel có lẽ là đủ nhiều, để nói lên đã từng có một thương hiệu ô tô lừng danh của xứ Jerusalem, nơi mà chiến tranh luôn thường trực trong suốt hơn một thế kỷ qua.