Đông Nam Á dọn đường cho xe điện, xe Nhật coi chừng mất đất!

Vũ khí tối thượng: Giảm thuế!

Indonesia, thị trường ô tô lớn nhất trong khu vực đã ban bố chính sách sẽ cấm bán xăng dầu và xe ô tô chạy bằng diesel vào năm 2040. Đồng thời, chính quyền Tổng thống Joko Widodo đang tiến hành soạn thảo chính sách mới tạo điều kiện giảm thuế trong nước và thuế nhập khẩu đối với dòng xe điện. Tuy nhiên, chính sách này chỉ áp dụng cho những nhà sản xuất có kế hoạch dài hạn sản xuất xe EVs trong nước.

Tại Philippines, Thượng viện đang xem xét áp dụng dự luật miễn thuế tiêu thụ đặc biệt đối với các nhà đầu tư kinh doanh các loại xe điện chạy bằng pin (BEVs) và xe điện hybrid (PHEVs). Bên cạnh đó, chính sách miễn thuế cũng có thể áp dụng cho các dòng xe hybrid có phạm vi hoạt động ít nhất 30 km trên một lần sạc.

Trong khi đó, Thái Lan đã và đang thực hiện kế hoạch miễn thuế thu nhập cho nhà đầu tư sản xuất xe điện chạy bằng pin có thâm nên hoạt động từ 8 năm và ba năm đối với doanh nghiệp đầu tư xe điện hybrid. Không những vậy, các doanh nghiệp sản xuất các bộ phận chính như pin và tàu điện sẽ được miễn thuế 6 năm, những doanh nghiệp sản xuất thiết bị để lắp ráp các loại xe EV, kể cả xe hybrid đều được miễn thuế nhập khẩu.

Doanh số bán xe tại các quốc gia ASEAN trong khu vực trong năm 2016

Nhìn vào thực tại, có thể thấy Thái Lan đang đi đầu trong công cuộc phát triển ô tô, với công suất sản xuất 3,7 triệu xe/năm, tiếp đến là Indonesia với  2,2 triệu xe/năm và Malaysia với con số 950.000 xe/năm. Tính riêng trong năm 2016, Thái Lan sản xuất gần 2 triệu xe ô tô và rất nhiều linh kiện mang thương hiệu Detroit of the East.

Bùng nổ về xe điện tại Maylaisia

Chính phủ Maylaisia lại muốn áp dụng những chính sách ưu đãi đối với những nhà sản xuất riêng lẻ, một chiến lược mới được hợp tác với một công ty sản xuất xe điện lớn thứ hai tại Trung Quốc mang tên Beijing Auto International Cooperation đã được hình thành. Cụ thể, công ty đã trình làng mẫu xe điện Chevrolet Bolt EV 200 đầu tiên dành cho thị trường Malaysia vào thàng 11 năm ngoái, chiếc xe có phạm vị hoạt động 200 km và dự kiến sẽ được sản xuất hàng loạt vào năm 2018.

Bên cạnh đó, Malaysia cũng  đang có lợi thế từ việc mua lại 49,9% cổ phần của nhà sản xuất Proton Holdings, tập đoàn Trung Quốc sở hữu Volvo. Sự hợp tác này mang đến nhiều cơ hội tếp cận với hàng loạt sản phẩm và công nghệ của Geely, bao gồm BYD EV300, chiếc xe điện bán chạy nhất Trung Quốc.

Mẫu xe điện BYD EV300

Một điểm cộng lớn nữa khi hợp tác với các nhà sản xuất xe Trung Quốc đó là cơ hội được tiếp cận với quy trình sản xuất pin xe. Theo Viện Nghiên cứu Yano, một công ty nghiên cứu thị trường Nhật Bản, Trung Quốc hiện đang kiểm soát khoảng 75% về các giải pháp điện giải - một thành phần chính của pin lithium-ion trên toàn cầu.

Rõ ràng, Malaysia đang đứng trước những cơ hội và thử thách lớn khi có ý định phát triển xe điện. Tuy nhiên, điều này còn phụ thuộc phần lớn vào sự hấp dẫn của các thương hiệu Trung Quốc đối với người tiêu dùng Malaysia. Trong khi, thị phần của Malaysia trong Proton đã giảm đáng kể: năm 2016 chỉ còn 14%, năm 1996 là 64% và giảm xuống chỉ còn 32 % trong vòng 1 thập kỷ.

Các thương hiệu xe phổ biến nhất ở ASEAN

Người tiêu dùng có quan tâm xe điện?

Khảo sát về sự quan tâm của khách hàng, Chevrolet và Nissan hiện là hai nhà sản xuất ô tô có ảnh hưởng lớn nhất tại Đông Nam Á. Trong năm 2017, có 8% người mua xe tại 5 nước ASEAN bày tỏ sự quan tâm đến việc sản xuất và bán EVs ở Đông Nam Á - nếu các ưu đãi của chính phủ được đưa ra.

Nissan Leaf 2017 có thể là mẫu xe điện đầu tiên được sản xuất và tiêu thụ ở Đông Nam Á.

Vào tháng trước, Nissan đã công bố dòng xe Leaf thế hệ thứ hai của mình tại Nhật Bản, chiếc xe có phạm vi hoạt động 241 km và sẽ cạnh tranh Chevrolet Bolt EV và Tesla Model 3 và đây cũng có thể mẫu xe điện đầu tiên được sản xuất và tiêu thụ ở Đông Nam Á.

Mitsubishi cũng không đứng ngoài cuộc, theo khảo sát mới đây, hãng xe này đang tăng cường sức ảnh hưởng ở khu vực Đông Nam Á và trở thành một trong 10 thương hiệu hàng đầu tại ASEAN-5. Hãng xe cũng đã khởi công xây dựng nhà máy sản xuất trị giá 565 triệu USD ở Indonesia, có thể sản xuất 160.000 chiếc mỗi năm, đạt giá trị 27% năng lực sản xuất của khu vực.

Hơn nữa, cuộc đua của những nhà sản xuất ô tô điện tại thị trường Đông Nam Á còn phụ thuộc vào sự quan tâm của người tiêu dùng với những công nghệ mới, bên cạnh đó là yếu tố cơ sở hạ tầng như các trạm sạc, hiện Thái Lan và Malaysia đang dẫn đầu trong vấn đề này.

Nguồn: FT Confidential Research