Chạy xuyên Việt Bằng ô tô kiểu Tesla có ổn không?

Sau khi chinh phục khắp các mặt trận trên toàn thế giới, những chiếc xe điện của Tesla cũng đã bắt đầu đặt chân đến thị trường Việt Nam dù cho số lượng còn rất hạn chế. Với các đột phá về công nghệ, loại xe này đang ngày càng thu hút sự chú ý của người tiêu dùng trong nước. Nhưng do có sự khác biệt quá lớn về hệ thống động lực, EV tất nhiên là sẽ tạo nên những thay đổi nhất định về mặt trải nghiệm. Một trong số đó chính là việc hình thành thói quen sạc điện hàng ngày như khi dùng smartphone nếu không muốn chết chân trên đường. Bởi dù sao, mạng lưới cơ sở hạ tầng phục vụ cho EV tại Việt Nam nhìn chung vẫn là con số 0.

Cách đây khoảng một năm, tập đoàn VinGroup đã triển khai kế hoạch xây dựng hệ thống tiện ích một điểm nhằm hỗ trợ hệ sinh thái xe máy và ô tô điện của VinFast. Tất nhiên, khi xe điện bùng nổ tại Việt Nam, sẽ có thêm nhiều đơn vị khác nhảy vào đầu tư ở lĩnh vực hạ tầng phụ trợ. Nhưng đó là câu chuyện của tương lai trong nhiều năm nữa. Còn ở thì hiện tại, nếu muốn dùng xe điện thì phải học cách chấp nhận và thích nghi.

Nhưng liệu mọi thứ có thực sự nghiêm trọng đến mức đó? Với những đột phá trong công nghệ pin, xe điện giờ đây có phạm vi hoạt động xa hơn trước rất nhiều, trung bình là khoảng 200-350km. Một số model thì có khả năng di chuyển tới hơn 500km sau mỗi lần ăn no điện. Dù chưa thể so sánh với tầm hoạt động của các dòng xe ICE nhưng EV ngày nay được cho là đã đáp ứng nhu cầu đi lại hàng ngày của con người.

Một số nghiên cứu chỉ ra rằng bình quân một tài xế tại châu Âu hay Mỹ cũng chỉ chạy xe chơi tới 100km mỗi ngày. Còn với người dùng xe hơi cá nhân tại Việt Nam, con số đó có lẽ còn thấp hơn nữa. Tức là với các sản phẩm chạy điện hiện nay, người tiêu dùng phổ thông có thể hoàn toàn không lo hết năng lượng giữa chừng, trừ phi là bạn muốn đi xuyên Việt.

Với xe máy dầu hoặc xăng, mói thứ chẳng có gì phải nghĩ. Bởi vì dù sao số lượng cây xăng hiện có cũng là rất lớn và phân bố rộng, chúng ta có thể dễ dàng tìm đến để tái nạp cho chiếc xe (tất nhiên là ngoại trừ một số khu vực quá xa xôi hẻo lánh). Đồng thời, quãng thời gian để hoàn thành công việc này cũng không kéo dài tới hàng tiếng đồng hồ, trừ phi là muốn tranh thủ nghỉ ngơi để lấy lại sức.

Nhưng với xe điện, câu chuyện là hoàn toàn khác. Ngay tại nhiều quốc gia ở châu Âu, Mỹ hay Trung Quốc với nhiều đầu tư dành cho EV, người điều khiển loại phương tiện này vẫn có thể gặp khó khăn. Thứ nhất là mạng lưới trạm sạc điện vẫn bị đánh giá là chưa đủ chứ đừng nói đến trường hợp của Việt Nam. Thứ hai là thời gian ‘nạp đạn’ cho xe rất lâu. Nếu dùng sạc thường, thời gian cần thiết để sạc từ 0-100% có thể mất tới 7-8 tiếng hoặc thậm chí lâu hơn. Còn nếu dùng sạc nhanh, chúng ta vẫn phải cần tới 2-3 tiếng. Đó là chưa kể thời gian sạc cũng bị ảnh hưởng bởi một số điều kiện bên ngoài.

Một số nhà sản xuất đã tính tới giải pháp thay pin, tức là khi cần nạp năng lượng cho xe, người dùng có thể đưa xe vào các trạm dịch vụ, đổi pin hết lấy pin đầy rồi tiếp tục hành trình. So với cắm điện để sạc, phương pháp này nhanh gọn hơn rất nhiều. Đáng tiếc là nó vẫn chưa được áp dụng đại trà.

Bên cạnh nền tảng hạ tầng, giá cả là một trong những lý do chính khiến cho loại xe này chưa thể phổ biến hơn. Theo Jato Dynamics, giá EV trung bình tại mọi khu vực vẫn cao hơn xe ICE. Còn nếu về Việt Nam, giá bán của chúng còn tăng tới vài lần sau khi chịu đủ thứ thuế phí. Thế nên, xe điện nhìn chung là mới chỉ dành cho những người có điều kiện và thích trải nghiệm cái mới.

Điều khiển một chiếc xe điện cũng không khác là mấy so với các dòng xe ICE truyền thống. Tuy nhiên, lái EV có lẽ đòi hỏi nhiều sự chú ý hơn bởi chúng gây độ ồn thấp hơn nhiều so với những chiếc xe bình thường. Vì chạy quá êm nên các phương tiện khác khó nhận biết hơn, nhất là từ đằng trước. Đặc biệt, đặc tính thú vị của mô-tơ điện cũng giúp cho EV có độ vọt tốt hơn so với xe hơi thông thường. Thế nên, tại châu Âu cũng như Mỹ, EV khi xuất xưởng phải đi kèm với hệ thống âm thanh nhân tạo nhằm hạn chế nguy hiểm do sự êm ái của động cơ điện vô tình tạo ra.

Động cơ điện, ở một khía cạnh khác đã giúp lược giảm các thành phần dễ bị ăn mòn, hỏng hóc so với xe ICE. Một nghiên cứu chỉ ra rằng chi phí bảo dưỡng, sửa chữa của loại xe này cũng thấp hơn so với xe hơi truyền thống. Theo báo cáo của cục quản lý xe công New York, EV đã giúp thành phố này tiết kiệm một khoản ngân sách đáng kể nhờ việc thí điểm sử dụng xe điện trong năm ngoái. Chưa hết, nếu giá điện tại một số khu vực rẻ hơn giá xăng dầu thì nhìn chung là chi phí vận hành EV còn trở nên tiết kiệm hơn nữa.

Còn về khía cạnh tiện nghi, xe ICE có gì thì EV có thứ đó. Không những vậy, sự ưu việt của hệ thống động lực điện giúp tối ưu không gian bên trong cabin hơn. Do đó, nội thất của những chiếc xe điện được cho là rộng rãi hơn các model ICE có cùng kích thước. Ngoài ra, tiếng ồn của động cơ điện cũng thấp hơn hẳn so với động cơ máy xăng hoặc máy dầu.

Trong tương lai, mọi thứ sẽ trở nên hứa hẹn hơn với EV. Bởi lẽ, đã có một số dự báo về việc giá xe điện có thể ngang bằng với xe ICE vào giữa những năm 2020. Hơn nữa, người tiêu dùng sẽ có thêm nhiều lựa chọn hơn nữa khi ngày càng có nhiều model ra đời. Bên cạnh đó, pin thể rắn có thể được sử dụng, dần thay thế cho pin lithium phổ biến hiện nay. So với pin lithium, loại pin nói trên có mật độ năng lượng cao gấp nhiều lần. Điều đó có nghĩa là với cùng một mức dung lượng, pin thể rắn sẽ nhẹ hơn, qua đó gia tăng hiệu năng cũng như phạm vi di chuyển của xe.

Được biết, ngày càng có nhiều công ty tại Mỹ và EU nhảy vào thị trường cung cấp tiện ích sạc điện cho EV. Không chỉ có các tên tuổi trong lĩnh vực xe hơi, nhiều ông lớn trong ngành năng lượng cũng đã vào cuộc. Tùy vào khu vực, người dùng sẽ bị tính đơn giá khác nhau. Ngoài ra, không ít công ty phần mềm cũng phát triển các ứng dụng để giúp những người chạy EV có thể tìm kiếm các trạm sạc gần nhất một cách dễ dàng hơn. Và đây cũng được cho là hướng đi mà bất cứ công ty nào muốn trở thành một phần của thị trường xe điện tại Việt Nam.

Như chúng ta đã biết, một trong những nguyên nhân chính dẫn tới hiện tượng biến đổi khí hậu nằm ở phương tiện giao thông sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Vì thế, xe điện (EV) đã ra đời như một biện pháp nhằm hạn chế lượng phát thải khí gây hiệu ứng nhà kính. Bởi so với những chiếc xe dùng động cơ đốt trong (ICE), EV không thải ra CO2 cũng như các hợp chất NOx độc hại trong quá trình vận hành. Nhưng tất nhiên chúng vẫn không phải là loại phương tiện sạch hoàn toàn nếu tính tới quá trình sản xuất, khai thác nguyên vật liệu, vận chuyển và phương thức tạo ra điện (từ khí đốt, than đá hay các nguồn năng lượng tái tạo).