Bộ GTVT vừa ban hành Thông tư 25 quy định việc kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường ô tô sản xuất, lắp ráp. Những quy định mới tại Thông tư được đánh giá là bước đột phá trong việc quản lý chất lượng cũng như khuyến khích các doanh nghiệp ô tô có sự đầu tư bền vững, chuyên nghiệp hơn.
Quy định mới giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, thời gian
Theo ông Trần Quang Hà, Phó vụ trưởng Vụ KHCN (Bộ GTVT), đơn vị chủ trì xây dựng Thông tư, tinh thần của Thông tư nhằm quản lý chất lượng an toàn, kỹ thuật và bảo vệ môi trường (ATKT&BVMT) của các mẫu xe được sản xuất, lắp ráp tại Việt Nam. Một số quy định tại Thông tư được thiết kế theo hướng tạo điều kiện cho doanh nghiệp (DN) có sản phẩm tốt, chất lượng và đơn giản hóa thủ tục hành chính, tăng quyền chủ động cho DN.
Đơn cử như việc đánh giá mức độ rủi ro để phân nhóm DN từ đó áp dụng các biện pháp quản lý phù hợp. Theo đó, cơ quan quản lý chất lượng (QLCL) sẽ căn cứ vào các tiêu chí về hạ tầng DN, loại sản phẩm sản xuất lắp ráp và tiêu chí tuân thủ quy định để phân DN làm 3 nhóm: Nhóm có mức độ rủi ro thấp (nhóm 1); Nhóm có mức độ rủi ro trung bình (nhóm 2); Nhóm có mức rủi ro cao (nhóm 3).
Đối với các DN đạt nhóm 1, việc áp dụng các biện pháp quản lý sẽ có tần suất dài hơn so với nhóm 2 và 3. Chẳng hạn như chu kỳ đánh giá COP (đánh giá điều kiện kiểm tra chất lượng sản phẩm) sẽ có thời hạn 36 tháng thay vì 24 tháng (nhóm 2) hoặc 12 tháng (nhóm 3).
Với các DN nhóm 1, tần suất kiểm tra, lấy mẫu ngẫu nhiên 1 sản phẩm trong số xe xuất xưởng để đánh giá cũng có thời gian dài hơn là 24 tháng/lần thay vì 18 tháng/lần của nhóm 2 và 12 tháng/lần của nhóm 3.
Một quy định khác mà các DN sản xuất lắp ráp ô tô quan tâm là việc linh kiện sản xuất, lắp ráp sẽ được đánh giá COP như thế nào. Theo ông Trần Quang Hà, đối với linh kiện nhập khẩu từ các quốc gia có ký Hiệp định MRA về hàng rào kỹ thuật dùng chung một giấy chứng nhận thì các kết quả của các nước ấy mặc nhiên thừa nhận, không phải đánh giá.
Trường hợp linh kiện nhập khẩu từ các nước chưa có thỏa thuận thừa nhận lẫn nhau trong lĩnh vực chứng nhận chất lượng xe cơ giới với Việt Nam sẽ phải đánh giá COP tương tự như linh kiện sản xuất lắp ráp trong nước. Nhưng những linh kiện này sẽ được miễn đánh giá COP các kỳ tiếp theo nếu cơ sở sản xuất trình được các tài liệu thể hiện kết quả đánh giá COP còn hiệu lực phù hợp theo quy định ECE (tiêu chuẩn cho việc kiểm định sản phẩm của châu Âu), EC (sản phẩm đáp ứng các yêu cầu thiết yếu của châu Âu) được thực hiện bởi cơ quan có thẩm quyền nước ngoài hoặc tổ chức đánh giá độc lập được cơ quan có thẩm quyền nước ngoài công nhận.
“Việc đánh giá các linh kiện từ nước ngoài theo Thông tư 25 giảm thiểu tối đa việc phải đi nhiều lần. Thứ nhất, linh kiện ở nước ngoài, lần đầu tiên cơ quan đăng kiểm sang đánh giá COP còn những lần sau, hết 3 năm trở đi nếu vẫn linh kiện, nhà máy sản xuất đấy thì cơ quan đăng kiểm sẽ chấp nhận kết quả đánh giá của nước ngoài hoặc một tổ chức có thẩm quyền ở nước ngoài mà không cần phải đến tận nơi nữa”, ông Hà cho biết.
Theo ông Đào Xuân Hải, Phó trưởng phòng Chất lượng xe cơ giới (Cục Đăng kiểm VN), một quy định mới tăng quyền chủ động của DN là về triệu hồi xe. Trước đây, DN muốn triệu hồi xe sẽ phải báo cáo Cục Đăng kiểm VN và chờ phê duyệt kế hoạch, phương án nhưng ở Thông tư 25, DN tự phát hiện lỗi có thể chủ động thực hiện việc triệu hồi và chỉ cần có thông báo cho cơ quan đăng kiểm. Tuy nhiên những trường hợp nhà sản xuất không phát hiện ra lỗi, mà sản phẩm lỗi lặp lại một cách có hệ thống thì lúc đấy cơ quan quản lý sẽ yêu cầu phải triệu hồi. Khi đó, nhà sản xuất phải báo cáo kế hoạch, phương án để đăng kiểm chấp thuận.
Ngoài ra, Thông tư 25 cũng có một số điểm mới, tạo thuận lợi cho DN trong sản xuất lắp ráp như: không còn hình thức giám sát xuất xưởng đối với từng xe và cũng không có việc giám sát đột xuất. Chỉ khi có khiếu nại, thông tin có căn cứ thì mới được thành lập đoàn giám sát. Hay Giấy chứng nhận kiểu loại ô tô, linh kiện như trước đây không có thời hạn nên hàng năm đều phải đánh giá nhưng theo Thông tư 25 thì loại giấy này có thời hạn 3 năm mới phải thực hiện lại một lần…
Động lực để doanh nghiệp nâng tầm
Đại diện một DN sản xuất lắp ráp ô tô tại Việt Nam cho hay, quy định về việc quản lý rủi ro DN có thể sẽ khiến một số DN gặp khó khăn, bất lợi so với các DN có quy mô và đầu tư bài bản hơn. Tuy nhiên những quy định này cũng là cách để các DN tự nâng tầm và có chiến lược phát triển bài bản hơn.
Trao đổi với Báo Giao thông, đại diện Thaco - Trường Hải cũng nhận định, Thông tư 25 được ban hành kịp thời, hỗ trợ DN rất nhiều thủ tục mà trước đây chưa làm được. Như quy định về linh kiện hay phụ tùng, giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại, khí thải đã được kéo dài lên 3 năm thay vì 1 năm như trước. “Theo tôi việc đánh giá quản lý rủi ro rất hay. Quy định này giúp cho DN chủ động trong vấn đề sản xuất kinh doanh. Doanh nghiệp nào có sự đầu tư, chăm chút hay quản lý chặt chẽ thì việc đánh giá 3 năm là đúng. Hay việc cho DN tạm ứng phiếu xuất xưởng, chứ không phải từng phiếu như trước đây. Cả về vấn đề triệu hồi xe cũng đã được cải thiện rất lớn.
Giám đốc một DN trong lĩnh vực ô tô cũng nhận định, việc đánh giá COP dựa trên sự phân loại về mức độ rủi ro là một tiến bộ rất lớn tại Thông tư 25. Quy định như trên vừa giúp cơ quan QLCL vẫn kiểm soát được chất lượng sản phẩm nhưng cũng giúp DN tiết kiệm được chi phí, thời gian để thực hiện đánh giá trong một số trường hợp không cần thiết.
“Đối với quy định không cần đánh giá COP với các linh kiện nhập khẩu sản xuất từ nước đã có thỏa thuận thừa nhận lẫn nhau trong lĩnh vực chứng nhận chất lượng xe cơ giới, hiện nay Việt Nam chưa ký kết Hiệp định 1958 về vấn đề này. Tuy nhiên theo dự đoán, việc ký kết với một số quốc gia sẽ sớm được thực hiện nên trong tương lai, điều này sẽ có lợi đối với các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp”, vị Giám đốc này cho biết.
Theo Báo Giao thông
Bộ GTVT vừa ban hành thông tư quy định việc kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước.
Tập đoàn Hoá chất Việt Nam (Vinachem) vừa có văn bản “kêu cứu” gửi Bộ Công Thương đề nghị siết chặt các quy định về hợp quy chất lượng sản phẩm lốp ô tô nhập khẩu vào thị trường Việt Nam.