Tesla đã âm thầm vượt Toyota, Volkswagen về giá trị ra sao?

Với việc giá cổ phiếu tăng vượt ngưỡng 1000 USD, giá trị vốn hóa của Tesla đã cán mốc 190 tỷ USD. Như vậy, hãng xe điện tới từ Mỹ đã vượt qua hàng loạt tên tuổi lớn trong ngành xe như Toyota, Volkswagen hay Honda để vươn lên dẫn đầu về giá trị. Đây thực sự là một điều khó tin, nhất là với một công ty chưa bước qua tuổi 17 như Tesla.

Theo tìm hiểu, Tesla được thành lập vào năm 2003 bởi một nhóm các nhà đồng sáng lập, trong đó có tỷ phú đa ngành Elon Musk, người hiện nắm giữ vai trò CEO. Trên thực tế, Elon Musk, J.B. Straubel và Ian Wright là những người đến sau nhưng vẫn được coi là những nhà đồng sáng lập cùng với Martin Eberhard và Marc Tarpenning.

Elon Musk từng nhấn mạnh rằng Tesla hướng tới mục tiêu trở thành một công ty công nghệ kiêm hãng xe độc lập, mang những chiếc xe điện có giá thành phải chăng đến với người tiêu dùng.

Tesla không phải là công ty đầu tiên nghĩ đến những chiếc xe chạy điện. Bởi lẽ, đây là ý tưởng đã được nhiều ông lớn theo đuổi từ trước đó rất lâu nhưng chưa nên cơm cháo. Không nói đâu xa, GM đã từng sản xuất chiếc xe điện EV1 vào cuối những năm 90. Tuy nhiên, dây chuyền này chỉ hoạt động trong vòng 3 năm. Cho đến nay, sự biến mất của EV1 vẫn là một chủ đề gây tranh cãi.

Quay trở lại với Tesla, công ty này bắt đầu gây dựng tiếng tăm chỉ 3 năm sau khi chào đời. Đó là khi chiếc xe đầu tiên của hãng mang tên Roadster được công bố vào năm 2006. Mẫu EV này được phát triển từ nền tảng khung gầm của dòng xe thể thao Lotus Elise nhưng sử dụng hệ thống động cơ điện. Roadster được công nhận là chiếc xe điện đầu tiên có khả năng di chuyển hơn 320km sau mỗi lần sạc.

Vào cuối năm 2006, Roadster được tạp chí Time vinh danh là phát minh nổi bật nhất năm ở hạng mục phương tiện giao thông. Không những vậy, 100 chiếc Roadster đầu tiên (bản đặc biệt) cũng được bán hết veo trong vòng 3 tuần và trở thành một cơn sốt thực sự. Chiếc xe chính thức đi vào sản xuất từ năm 2008 cho đến đầu năm 2012.

Roadster là bước khởi đầu mỹ mãn của Tesla nhưng bộ tứ ‘S3XY’ mới là cú bứt phá ngoạn mục. Bởi dù sao, Roadster vẫn chưa tạo ra một cuộc cách mạng trên thị trường ô tô toàn cầu. Điều này chỉ thực sự xuất hiện khi Model S được giới thiệu chính thức vào mùa hè năm 2012, chỉ vài tháng sau khi Roadster ngừng sản xuất.

Được định vị ở phân khúc cao cấp, Model S không chỉ gây sốt ở hệ thống động cơ điện mạnh mẽ, phạm vi di chuyển rộng mà còn ở cách người dùng tương tác với chiếc xe. Nó đã dập tắt những hoài nghi về hạn chế ở tầm hoạt động hay hiệu năng - những mối lo ngại đã gắn chặt với xe điện trong suốt một thời gian dài. Ở những phiên bản mới nhất, Model S chỉ mất 2,6 giây để tăng tốc từ 0-100km/h, ngang ngửa siêu xe hypercar. Đồng thời, phạm vi hoạt động tối đa có thể lên tới hơn 600km theo chuẩn EPA của Mỹ.

Bên trong cabin, người dùng sẽ được trải nghiệm một không gian tối giản, mọi thao tác điều khiển hầu hết tập trung vào màn hình cảm ứng siêu to khổng lồ trên táp-lô. Chưa hết, Model S còn gây bất ngờ với bộ công cụ trợ lái Autopilot có khả năng tự điều khiển chiếc xe mà người lái không cần can thiệp. Ở thời điểm hiện tại, nhiều hãng cũng đã học theo phong cách của Tesla.

Với những đột phá vừa nêu, không bất ngờ khi Model S nhanh chóng trở thành một cái tên cực hot trên thị trường và đem về liên tiếp các đơn đặt hàng. Các nhà máy hoạt động hết công suất nhưng chuyện chậm bàn giao xe là điều không thể tránh bởi năng lực sản xuất của Tesla vẫn còn hạn chế trong khi lượng đơn hàng cứ tăng chóng mặt.

Sau Model S ít lâu, đến lượt Model X xuất hiện như hệ quả tất yếu từ sự bùng nổ của SUV. Cả hai cùng nhau đem về thành công liên tiếp nhưng Tesla vẫn chưa hoàn thành mục tiêu mà Elon Musk đã đề ra bởi chúng có mức giá không hề rẻ. Và thế là bộ đôi Model 3 và Model Y cũng lần lượt ra đời. Về cơ bản, chúng là những phiên bản giá mềm của hai người đàn anh. Với mức giá khởi điểm dưới 40.000 USD tại Mỹ, Model 3 và Model Y đã đưa tên tuổi của Tesla lên một tầm cao mới, trở thành kẻ thức thức các ông lớn ngành xe.

Chỉ sau một năm có mặt trên thị trường, Model 3 đã trở thành mẫu xe điện bán chạy nhất trong năm 2018. Đến năm 2019, chiếc xe này thậm chí còn cạnh tranh sòng phẳng với những dòng xe ICE truyền thống và ở một số nơi còn vươn lên dẫn đầu về lượng tiêu thụ, đơn cử như Na-Uy. Sang đến đầu năm nay, Model 3 cũng chính thức vượt qua Nissan Leaf để trở thành dòng xe điện bán chạy nhất trong lịch sử với hơn 525.000 chiếc.

Làm được những điều mà các tên tuổi tầm cỡ không thể làm được, Tesla đã khiến toàn bộ ngành công nghiệp ô tô choáng váng. Từ một cái tên vô danh bỗng trở thành ngôi sao sáng nhất làng xe, Tesla đã chứng minh rằng chỉ cần xe điện là cũng sống được mà thậm chí là còn sống tốt. Nhiều nhà sản xuất ô tô lớn dù có tiềm lực song vẫn khá e dè với xe điện. Không ít trong số đó cho rằng người tiêu dùng vẫn chưa thực sự mặn mà với loại xe này. Lý do lớn nhất khiến họ phát triển các sản phẩm điện hóa chỉ đơn giản là để đối phó với các tiêu chuẩn khí thải mới.

Được đặt theo tên của nhà phát minh lừng danh Nikola Tesla, hãng xe non trẻ này cũng cho thấy sự thính nhạy với cách kiếm tiền có 1-0-2. Vào năm ngoái, Fiat-Chrysler Automobiles đã phải trả cho Tesla hàng trăm triệu USD để gánh bớt chỉ tiêu khí thải mà EU đề ra cho tập đoàn này.

Mỗi nhà sản xuất sẽ phải chịu một hạn mức phát thải CO2 bình quân (g/km) tùy theo khối lượng xe trung bình và chỉ số tín nhiệm phát thải, tối đa là 95g/km. Cứ mỗi một đơn vị bị vượt mức, nhà sản xuất đó sẽ phải chịu phạt đâu đó gần 100 EUR cho mỗi chiếc xe bán ra. Nếu không may bị vượt 1g/km và bán ra khoảng 1-2 triệu xe, tính sơ sơ số tiền phạt cũng lên tới gần 100-200 triệu EUR. Cũng tùy vào từng trường hợp và số tiền phạt có thể lên đến vài tỷ EUR.

Nhưng theo quy định, các nhà sản xuất có thể gộp chung những chiếc xe nhau để để chịu chung một hạn mức. Mà xe điện thì làm gì phát thải mà lượng tiêu thụ của Tesla trong vài năm gần đây là khá lớn, đủ để gánh cả triệu xe cho FCA. Nhưng muốn Tesla giúp đỡ, FCA phải bỏ ra ‘chút’ tiền. Theo tìm hiểu, ngoài FCA, GM cũng có giao kèo tương tự với Tesla. Trong một bài báo vào năm ngoái, Business Insider cho biết kể từ năm 2012, Tesla đã kiếm được hơn 1,7 tỷ USD nhờ phương pháp này.

GIống như bao nhà sản xuất khác, Tesla cũng luôn chủ động nắm bắt các công nghệ lõi, bao gồm pin, động cơ điện cũng như các hệ thống liên quan. Pin trên những chiếc xe Tesla được cấu thành từ các cell hình trụ cỡ nhỏ, không giống như pin do các hãng khác sử dụng. Ngoài xe điện, công ty cũng đang kinh doanh các hệ thống lưu trữ năng lượng và pin mặt trời. Hiện tại, Tesla đang vận hành một số nhà máy đặt tại Mỹ và Trung Quốc. Ngoài ra, công ty cũng đang cố gắng xúc tiến kế hoạch xây dựng cơ sở sản xuất tại châu Âu.

Có một sự thật là Tesla chưa bao giờ ghi nhận một năm có lãi dù cho một số quý riêng lẻ đã đạt lợi nhuận. Nhưng đó không phải là vấn đề cản trở các nhà đầu tư rót tiền vào Tesla bởi họ biết được tiềm năng của thương hiệu này là lớn đến nhường nào. Chỉ cần Tesla duy trì đà tăng trưởng phi mã như hiện nay và hoàn thiện năng lực sản xuất, lợi nhuận chắc chắn sẽ ùa về như nước lũ.

Trong mấy tháng vừa qua, toàn bộ ngành ô tô đã chứng kiến đợt suy thoái chưa từng có. Ấy thế mà Tesla vẫn băng băng tiến về phía trước khi duy trì đà tăng trưởng. Đây là một minh chứng rõ ràng cho sự phát triển không thể ngăn cản của Tesla.

Một trong những mục tiêu quan trọng hơn cả mà Tesla đang theo đuổi là hạ thấp chi phí sản xuất pin. Các chuyên gia ước tính rằng nếu chi phí sản xuất pin giảm xuống dưới mốc 100USD/kWh, xe điện có thể rẻ hơn xe ICE. Trong một cuộc họp cổ đông vào năm 2018, CEO Elon Musk từng tuyên bố giá pin của Tesla có thể giảm xuống còn 100USD/kWh vào năm nay.

Trong thời gian tới, dòng sản phẩm của Tesla sẽ được mở rộng hơn nữa khi đón chào 3 thành viên nữa. Đầu tiên là chiếc xe đầu kéo Semi với thông số không tưởng. Tiếp đến là mẫu bán tải Cybertruck với các thông số ấn tượng không kém. Nhưng đáng chú ý hơn cả chính là siêu phẩm Roadster thế hệ thứ 2, hứa hẹn sẽ định nghĩa lại siêu xe, không chỉ ở hiệu năng mà còn ở giá bán. Theo thông tin được Tesla công bố vào năm 2017, Roadster 2020 có giá khởi điểm 200.000 USD – con số gây bất ngờ với một cực phẩm nhanh hơn cả xe đua F1.