Xe nhập khẩu nước nào đe dọa tương lai công nghiệp ôtô Việt?

“Ôtô giá rẻ” nhập khẩu từ Ấn Độ, Nga, Indonesia, Thái Lan tràn ngập thị trường Việt.

Chưa bao giờ thị trường ôtô Việt trở thành nơi cạnh tranh của những dòng xe nhập khẩu, gắn mác “ôtô giá rẻ” đến từ Ấn Độ, Nga, Indonesia, Thái Lan như hiện nay. “Ôtô giá rẻ” tự cái tên đã nói lên tất cả về lợi thế của các dòng xe nhập khẩu này so với mặt bằng giá chung trên thị trường trong phân khúc xe tầm trung. Tuy nhiên, dù cùng là “ôtô giá rẻ” nhưng mỗi dòng xe nhập khẩu đến từ mỗi quốc gia lại có một lợi thế riêng, chứ không đánh đồng tất cả vào giá bán.

 

Trong cuộc chạy đua vào thị trường Việt, các dòng xe đến từ Nga hưởng thuế quan ưu đãi 0% từ hôm 5/10 và sẽ kéo dài tới 5 năm theo Nghị định thư Việt - Nga. Ưu đãi này còn được mở rộng sang cả việc nhập khẩu linh kiện, phụ tùng ôtô. Với ưu đãi thuế, dự tính trong 3 năm tới sẽ có khoảng 3.000 ôtô hưởng mức thuế 0% cập bến tới Việt Nam.

 

Mẫu ô tô nhập khẩu từ Nga có giá 300 triệu đồng

Tuy nhiên, theo số liệu thông kê của hải quan dù nghị định có hiệu lực từ đầu tháng nhưng trong tháng 10/2016, lượng ôtô từ Nga đổ về Việt Nam chỉ có 165 chiếc, không có hiện tượng gia tăng đột biến. Lý giải nguyên nhân này, nhiều người cho rằng sở dĩ xe nhập khâu từ Nga không tăng là do chưa đáp ứng được thị hiếu của người Việt.

 

Dù động cơ khỏe khoắn, mạnh mẽ nhưng tay lái nặng, tốn xăng, khá nghèo nàn về công nghệ, gầm cao thích hợp với địa hình đồi núi, không phù hợp với đồng bằng, thành phố. Về Việt Nam xe có giá giao động trong khoàng 400 - 600 triệu đồng. Với tốc độ nhập khẩu có phần khiêm tốn như vậy, trong thời gian tới xe Nga chưa thể tăng tốc độ vào thị trường Việt.

 

Một mẫu ôtô giá rẻ TATA truyền thống của Ấn Độ

Không được ưu đãi thuế quan như Nga song các dòng xe nhập khẩu đến từ Ấn Độ khiến các đối thủ phải phát hờn về giá "siêu rẻ", dưới 200 triệu đồng/xe. Trong số đó, đại diện là TATA - hãng xe lớn nhất Ấn Độ. Tuy nhiên, do những khác biệt trong văn hóa tiêu dùng, các mẫu thiết kế kiểu dáng, cùng với chất lượng động cơ xe chưa đáp ứng được yêu cầu của khách hàng Việt nên dù đã thăm dò thị trường từ 2012, nhưng tới nay Việt Nam vẫn là thị trường khó tính với xe Ấn.

 

Tham gia cuộc đua “ôtô giá rẻ” vào thị trường Việt còn có một đối tác mới nổi đến từ trong khu vực, đó là Indonesia. Số liệu từ hải quan tiết lộ, chỉ trong 6 tháng đầu năm nay, dòng xe nhập khẩu từ Indonesia vào Việt Nam lên tới 1.304 xe - một con số ấn tượng, khiến giới kinh doanh xe hơi giật mình bởi thị trường nhập khẩu truyền thống trước đó của Việt Nam là Hàn Quốc, Ấn Độ, Nhật, Thái Lan.. Tuy nhiên, các dòng xe nhập khẩu từ Indo chưa đa dạng, chỉ dừng ở một hãng duy nhất đó là Suzuki và cũng được chính nhà phân phối Suzuki Việt Nam đưa về nước.

 

Xe Suzuki Ertiga nhập khẩu từ Indonesia

Theo dự đoán, trong thời gian tới, khi Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN (ATGIA) có hiệu lực, thị trường Việt sẽ càng thêm rộng mở cho ôtô nhập khẩu từ Indo. Với giá xe có thể kéo xuống thêm nữa, dù hiện tại xe được bán khá rẻ 285 triệu đồng/xe. Như vậy, trong tương lai gần ôtô nhập khẩu từ Indonesia là một đối thủ đáng gờm của nền công nghiệp ôtô Việt.

 

Sau cùng, đại diện nặng ký nhất trong cuộc đua thâm nhập thị trường “ôtô giá rẻ” của Việt Nam chính là Thái Lan. Nhờ vào lợi thế khu vực, thế mạnh nền tảng công nghiệp xuất khẩu ôtô. Hiện Thái Lan đang là nước xuất khẩu xe vào thị trường Việt nhiều nhất. 

 

Mẫu Ford Ranger nhập khẩu nguyên chiếc từ Thái Lan

Chỉ tính riêng trong 10 tháng đầu năm 2016, tổng xe nhập khẩu vào thị trường Việt là 82.743 chiếc, trong đó có 26.790 chiếc được nhập từ Thái Lan. Như vậy, cứ 3 xe ô tô nhập khẩu thì có 1 chiếc đến từ Thái Lan. Trong thời gian tới, khi mà ATGIA có hiệu lực vào ngày 1/1/2018, xe nhập khẩu từ Thái Lan càng thêm rộng đường tới Việt Nam.

 

Hiện tại, giá xe nhập từ Thái Lan còn khá cao (trung bình 400 triệu đồng/xe), thị trường Việt còn bảo vệ được thị phần trong nước nhờ đánh thuế nhập khẩu 40%. Tuy nhiên, sau ATGIA vấn đề sẽ thay đổi khi thuế hải quan giảm xuống 0%, lúc đó trước sự thâm nhập ồ ạt của xe nhập khẩu Thái, người Việt khó mà bảo vệ được nền công nghiệp lắp ráp ôtô trong nước còn đang dang dở.