Xe điện Trung Quốc và cuộc chiến với ôtô ngoại

Trong bối cảnh nhiều sự kiện ô tô lớn bị gián đoạn suốt một năm qua, Shanghai Auto Show 2021 trở thành nơi để các nhà sản xuất phô diễn và chạy đua công nghệ. Triển lãm xe hàng đầu tại Trung Quốc năm nay chứng kiến cuộc “đổ bộ” của hàng loạt mẫu ôtô điện, tạo nên cuộc cạnh tranh giữa các hãng xe nội địa và những ông lớn của ngành công nghiệp 4 bánh.

Sức hút từ thị trường tỷ dân

Với việc Trung Quốc là thị trường ô tô lớn nhất thế giới nói chung và là nước tiêu thụ xe điện nhiều nhất nói riêng, không khó hiểu khi các nhà sản xuất danh tiếng chọn đây là nơi để giới thiệu những sản phẩm quan trọng.

Mở màn Triển lãm Ôtô Thượng Hải năm nay, Toyota thu hút được nhiều sự chú ý khi chính thức tham gia cuộc chạy đua ôtô điện với mẫu xe ý tưởng bZ4X Concept. Đây là chiếc SUV chạy điện được Toyota hợp tác phát triển của Subaru và sử dụng nền tảng mô-đun e-TNGA. Bản thương mại của Toyota bZ4X Concept dự kiến sẽ có mặt trên thị trường vào năm sau, mở đầu cho kế hoạch ra mắt 15 mẫu ôtô điện của Toyota từ nay đến năm 2025.

Trong khi đó, ba ông lớn đến từ Đức là Mercedes-Benz, BMW và Audi tiếp tục mở rộng danh mục xe điện của mình tại Trung Quốc. Trung tâm tại gian hàng của Mercedes là EQS, mẫu sedan hạng sang được xây dựng trên nền tảng xe điện hoàn toàn mới với nhiều công nghệ đáng chú ý và có khả năng di chuyển lên đến 770 km. Bên cạnh đó, thương hiệu ngôi sao 3 cánh còn giới thiệu EQB, mẫu SUV 7 chỗ sẽ được ưu tiên bán ra tại Trung Quốc trong thời gian tới trước khi có mặt tại châu Âu và Bắc Mỹ.

Cùng chọn Trung Quốc để trình làng công chúng như 2 mẫu xe điện của Mercedes là BMW iX. Chiếc xe gầm cao của BMW từng được giới thiệu trực tuyến vào tháng trước và có lần đầu tiên xuất hiện “bằng xương bằng thịt” tại Thượng Hải. Hãng xe xứ Bavaria cho biết BMW iX có thể được bán ra tại Trung Quốc ngay trong năm nay trước khi đến với thị trường Bắc Mỹ vào đầu năm 2022.

Bên cạnh bản xem trước của A6 e-tron với ngoại hình ấn tượng, Audi còn trình làng mẫu SUV ý tưởng tên Concept Shanghai. Mẫu concept mới được xây dựng trên nền tảng MEB của Tập đoàn Volkswagen, giống với Audi Q4 e-tron và nhiều khả năng được chia sẻ động cơ, pin với mẫu crossover Volkswagen ID.6 cũng trình làng tại Thượng Hải.

Nhiều hãng xe khác cũng lựa chọn Trung Quốc để làm bàn đạp cho việc cạnh tranh ở mảng xe điện. Danh sách có thể kể đến Honda với nguyên mẫu SUV e: Prototype - biến thể chạy điện của dòng xe gầm cao HR-V, Genesis trình làng mẫu xe điện đầu tiên là Electrified G80, Mitsubishi hé lộ kế hoạch sản xuất tại Trung Quốc mẫu SUV điện hoàn toàn mới có tên Airtrek, hay Mazda cùng Volvo ra mắt phiên bản chạy điện của CX-30 và XC40...

Ôtô điện Trung Quốc phô diễn công nghệ

Không chịu thua kém các hãng xe ngoại, những thương hiệu ôtô Trung Quốc xuất hiện tại Shanghai Auto Show với nhiều sản phẩm đáng chú ý, cả về mẫu mã lẫn công nghệ.

Đầu tiên là mẫu ôtô điện đang bán chạy nhất tại Trung Quốc nói riêng và thế giới nói chung, chiếc xe đô thị giá rẻ Wuling Hong Guang Mini EV. Trong 2 tháng đầu năm, sản phẩm của liên doanh SAIC Motor, Wuling Motors và tập đoàn Mỹ General Motors có doanh số bỏ xa Model 3, dòng xe bán chạy nhất của Tesla tại Trung Quốc. Kết quả này đến từ việc Hong Guang Mini EV có giá niêm yết chỉ từ 28.800 NDT (tương đương 4.500 USD).

Công ty khởi nghiệp XPeng mang đến P5, mẫu xe mà nhà sản xuất tự nhận là "thông minh nhất thế giới". Với lời quảng cáo về khả năng tự hành ứng dụng công nghệ LiDAR, XPeng P5 đã nhận được 10.000 đơn đặt hàng sau 2 ngày ra mắt. Chiếc sedan chạy điện này dự kiến bán ra vào quý IV năm nay, mức giá chi tiết chưa được công bố.

Trong khi đó, hãng xe điện được xem là đối trọng của Tesla tại Trung Quốc - Nio - vừa giới thiệu sản phẩm đầu bảng ET7. Với khả năng hoạt động 1.000 km theo chuẩn thử nghiệm NEDC, Nii ET7 được lên kế hoạch bán ra vào đầu năm sau để cạnh tranh với Tesla Model S.

Thương hiệu ôtô có thị phần hàng đầu ở Trung Quốc hiện nay là BYD trình làng mẫu concept AE-1. Mẫu hatchback thuần điện có ngoại hình khá đơn giản và gần như đã sẵn sàng đi vào sản xuất thương mại. Điểm nhấn của BYD AE-1 là phạm vi hoạt động lý tưởng gần 1.000 km (621 dặm), đi cùng khả năng tăng tốc tương đương nhiều dòng xe điện hiệu năng cao, 0-100 km/h trong 2,9 giây.

Một cái tên hoàn toàn mới ở lĩnh vực ôtô góp mặt tại triển lãm Thượng Hải là Huawei. Tập đoàn công nghệ này với sự hỗ trợ của đối tác Cyrus đã trình làng SF5. Mẫu xe hybrid cắm sạc được trang bị động cơ xăng đi cùng 2 mô-tơ, chế độ chạy thuần điện có phạm vi hoạt động khoảng 180 km. Đây được xem là bước khởi đầu để Huawei tham gia vào thị trường xe điện và cạnh tranh với Apple trong tương lai.

Sự vươn lên của các hãng xe Trung Quốc

Theo EV-Volumes, trong năm 2020, lượng xe hybrid cắm sạc và ôtô thuần điện bán ra tại Trung Quốc đạt gần 1,34 triệu chiếc, tăng trưởng đến 12% bối cảnh toàn thị trường ôtô của nước này giảm 4%.

Trong bối cảnh đó, những chính sách hỗ trợ của chính phủ dành cho xe điện được đánh giá là đang có lợi cho các nhà sản xuất trong nước. Cụ thể, tại Trung Quốc người mua xe điện sẽ nhận được trợ giá với các sản phẩm bình dân có giá dưới 300.000 NDT (46.000 USD) và các dòng xe sử dụng chính sách cho thuê pin.

Nio là hãng xe hiếm hoi áp dụng chính sách cho thuê pin tại Trung Quốc và nhờ đó có nhiều lợi thế để cạnh tranh với Tesla cũng như những hãng xe ngoại khác. Cùng với Nio, Xpeng và Li Auto là 2 hãng xe điện khởi nghiệp đang có mức tăng trưởng mạnh nhờ giá bán cạnh tranh.

Hiện tại, Tesla vẫn là hãng xe điện có doanh số tốt nhất tại Trung Quốc. Trong quý I/2021, hãng xe điện Mỹ bán được gần 70.000 xe tính riêng ở đất nước đông dân nhất thế giới. Trong khi đó, Nio có kết quả bán hàng đạt khoảng 19.800 chiếc.

Michael Dunne, CEO của công ty đầu tư và sản xuất ôtô ZoZo Go, nhận định rằng Nio và Xpeng có thể trở đối thủ ngang tầm với Tesla tại Trung Quốc. Cả 2 công ty đều có nhiều tiềm năng công nghệ và nhất là nguồn vốn dồi dào từ các tập đoàn lớn.