Thị trường ô tô: tăng vẫn lo

Tiêu thụ tăng ở mọi phân khúc

Mercedes-Benz Việt Nam (MBV) cho biết trong sáu tháng qua công ty này bán hơn 1.100 chiếc ô tô, tăng 70% so với cùng kỳ năm ngoái. Hai dòng xe bán chạy nhất là C-Class và E-Class (giá từ 1,3-3,6 tỉ đồng/chiếc), chiếm hơn 50% lượng xe bán ra. Điểm đáng chú ý là mẫu xe đắt tiền S-Class mới ra mắt có giá từ 3,48-4,7 tỉ đồng/chiếc đã có hơn 150 khách mua. Ông Michael Behrens, Tổng giám đốc MBV, cho biết đây là kết quả kinh doanh vượt ngoài mong đợi và thành công nhất của MBV trong suốt 19 năm hoạt động tại Việt Nam.

Các hãng xe đắt tiền khác gồm Audi, BMW... cũng cho biết tình hình kinh doanh sáu tháng đầu năm nay của họ có mức tăng trưởng hai con số, cao hơn so với nhiều thị trường khác trên thế giới.

Giải thích về sự tăng trưởng của các dòng xe hạng sang, các doanh nghiệp và một số nhà phân tích cho biết một số người giàu chỉ sau 2-3 năm lại đổi xe mới. Thật ra, nhu cầu này không nhỏ và thời gian qua, các nhà lắp ráp cũng như nhập khẩu ô tô đã phải “chạy đua” tung ra nhiều dòng xe mới hoặc phiên bản mới để thu hút những “thượng đế” giàu có. Họ cũng ghi nhận có một lượng khách hàng mới “phất” lên có nhu cầu sắm ô tô để khẳng định mình và thể hiện đẳng cấp.

Không riêng các thương hiệu hạng sang, những thương hiệu ô tô tầm trung và loại phổ thông cũng có kết quả kinh doanh tốt trong nửa đầu năm nay sau nhiều năm sụt giảm mạnh.
Ford Việt Nam bán được 972 chiếc trong tháng 6-2014. Tính cả sáu tháng đầu năm, lượng xe bán ra khoảng 5.300 chiếc, tăng 54% so với cùng kỳ năm ngoái. Thành công của Ford dựa vào các mẫu xe Ranger (giá từ 585-838 triệu đồng/chiếc), Everest (từ 774-921 triệu đồng/chiếc) và Fiesta (từ 549-649 triệu đồng/chiếc).

TPHCM và khu vực phía Nam chiếm tỷ trọng 55% trong tổng số xe bán ra của Ford. Khu vực miền Bắc và miền Trung duy trì ở mức 45%.

Tương tự, Toyota Việt Nam (TMV) cho biết trong tháng 6 vừa qua, công ty này bán được 3.423 xe, tăng 20% so với cùng kỳ năm ngoái và tăng 22% so với tháng trước. Tính chung nửa đầu năm nay, TMV bán hơn 16.650 xe, tăng 12% so với cùng kỳ năm ngoái. Đóng góp lớn vào sự tăng trưởng này là các mẫu xe Fortuner, hơn 3.800 chiếc (giá từ 892 triệu đồng đến 1,15 tỉ đồng/chiếc); Innova, gần 3.620 xe (từ 710-817 triệu đồng/chiếc) và Vios với 3.120 chiếc.

Theo hãng xe đến từ Nhật Bản này, đối với một số mẫu xe, khách hàng phải đợi vì nhu cầu tăng quá cao. Chẳng hạn phiên bản mới của Vios (giá từ 538-612 triệu đồng/chiếc) đang có khoảng 2.500 khách chờ. TMV cho biết phải 2-3 tháng nữa công ty mới có thể giao xe cho khách. Lượng xe Toyota tiêu thụ trong nửa đầu năm nay ở khu vực miền Bắc là 45,4%, miền Nam là 42% và miền Trung là 12,6%.

Nhưng hãng xe có mức tăng trưởng ấn tượng phải kể đến Công ty Trường Hải (Thaco). Nhà sản xuất và lắp ráp ô tô 100% vốn trong nước này trong những tháng vừa qua luôn vượt qua các đối thủ lớn nước ngoài để dẫn đầu thị trường ô tô trong nước. Cụ thể, trong tháng 6, Thaco bán được gần 3.500 xe (gồm 1.588 xe du lịch và hơn 1.900 xe thương mại), tăng 48% so với cùng kỳ năm ngoái, chiếm thị phần 32,1%. Hai thương hiệu xe du lịch Kia (Hàn Quốc) và Mazda (Nhật Bản) do công ty độc quyền lắp ráp, nhập khẩu và phân phối ở Việt Nam luôn tăng trưởng cao, trong đó Mazda bán được 686 chiếc trong tháng 6 (tăng 230% so với cùng kỳ năm ngoái). Theo ông Nguyễn Một, Giám đốc truyền thông Thaco, nửa đầu năm nay, công ty bán được 17.851 xe (gồm 8.544 xe du lịch và 9.307 xe thương mại), tăng 40% so với cùng kỳ năm ngoái, chiếm thị phần 32,5%.

Tăng cao nhưng chưa bền vững

Theo Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), tổng lượng xe tiêu thụ trong nửa đầu năm nay đạt gần 65.400 chiếc, tăng 31% so với cùng kỳ năm ngoái - một kết quả tăng đáng kể so với dự báo ban đầu chỉ là 9%. Riêng các thành viên VAMA bán được khoảng 55.000 xe, tăng 27% so với cùng kỳ năm ngoái. Thị trường khu vực miền Bắc vẫn chiếm tỷ lệ cao nhất, khoảng 44,7%; miền Nam 41,5% và miền Trung khoảng 13,75%.

Lượng ô tô tiêu thụ của các nhà sản xuất, nhập khẩu liên tục tăng cao trong những tháng qua. Cụ thể, vào thời điểm cuối quí 1-2014, VAMA đã điều chỉnh kế hoạch tiêu thụ cả năm từ 120.000 lên 125.000 chiếc. Vào quí 2, việc kinh doanh của các hãng tiếp tục tăng cao nên mới đây, VAMA một lần nữa lại điều chỉnh dự báo bán hàng cho cả năm lên 130.000 chiếc.

Nhiều dự báo mức tiêu thụ ô tô sẽ tiếp tục đi lên từ nay đến cuối năm do người tiêu dùng thường mua xe vào những tháng cuối năm. Thaco tiếp tục dự báo khả năng tiêu thụ của toàn thị trường ô tô có thể đạt đến 140.000 chiếc trong năm nay. Với dự báo này, Thaco đặt kế hoạch bán hàng sáu tháng cuối năm của mình tăng khoảng 31% so với sáu tháng đầu năm, đạt gần 23.400 chiếc.

Giới kinh doanh nhận định thị trường ô tô đang ấm lên sau một thời gian dài sụt giảm mạnh, do kinh tế trong nước phần nào đã ổn định trở lại và việc tiếp cận vốn ngân hàng của người mua cũng dễ dàng hơn, lãi suất thấp hơn. Một điểm thuận lợi khác của thị trường là có một bộ phận người tiêu dùng có xu hướng chuyển từ sử dụng xe gắn máy sang ô tô. Điều này phần nào thúc đẩy thị trường xe bốn bánh phát triển.

Nhưng yếu tố tác động thấy rõ nhất, theo giới kinh doanh, là nhờ chính sách phát triển thị trường của Chính phủ, cụ thể là giảm phí trước bạ cho người mua xe. Từ đầu năm nay, TPHCM - một trong hai thị trường ô tô lớn nhất nước, đã giảm phí trước bạ cho ô tô dưới 10 chỗ từ 15% xuống còn 10%. Đây là mức giảm được đánh giá là đáng kể, giúp thị trường ô tô tăng trưởng. Trước TPHCM, một số địa phương có sức tiêu thụ ô tô lớn như Hà Nội, Đà Nẵng cũng đã điều chỉnh giảm phí trước bạ xuống còn 10%.

Thị trường ô tô được “tăng lực” một phần khác còn là nhờ vào việc siết chặt xe chở quá tải trong những tháng qua. Điều này bắt buộc các nhà kinh doanh dịch vụ vận tải phải đầu tư thêm xe mới để phục vụ khách hàng nếu muốn không bị phạt và giảm doanh số.

Dù đánh giá kinh tế trong nước đã ổn định hơn, các nhà kinh doanh vẫn cho rằng tình hình chỉ đang ở giai đoạn đầu hồi phục. Hiện vẫn còn nhiều doanh nghiệp đóng cửa hoặc thu hẹp sản xuất, nhiều người tiêu dùng vẫn còn dè dặt trong chuyện mua sắm nên chưa thể vội mừng với kết quả kinh doanh vừa qua.