Ngăn chặn nhiều xe ô tô hồi hương NK có dấu hiệu bất thường

Theo Thông tư số 118/2009/TT-BTC ngày 9-6-2009 của Bộ Tài chính, Việt kiều hồi hương được phép mang về nước 1 xe ôtô đang sử dụng theo chế độ nhập khẩu xe ô tô đang sử dụng là tài sản di chuyển của người Việt Nam định cư ở nước ngoài đã hoàn tất thủ tục đăng ký thường trú tại Việt Nam. Xe ô tô này được miễn thuế nhập khẩu, miễn thuế GTGT.

Trên thực tế, đã xuất hiện một số trường hợp có dấu hiệu nghi vấn, lợi dụng chính sách ưu đãi về thuế đối với tài sản thuộc diện hồi hương để NK xe ô tô có giá trị cao, lách thuế; không loại trừ việc lợi dụng suất hồi hương trong việc NK xe ô tô.

Giữa năm 2012, qua xác minh tính hợp pháp của 2 chiếc xe ô tô nhập khẩu theo diện tài sản di chuyển của 2 Việt kiều Mỹ hồi hương đã hoàn tất thủ tục đăng kí thường trú tại TP.HCM, Cục Hải quan TP.HCM nhận được kết quả từ Sở Ngoại vụ TP.HCM xác minh từ các đơn vị tại Hoa Kỳ 2 chiếc xe ô tô nêu trên có nhiều dấu hiệu không minh bạch  nên đã đề xuất không cấp phép NK, yêu cầu tái xuất 2 chiếc xe ô tô nêu trên ra khỏi lãnh thổ Việt Nam.

Bên cạnh đó, qua kiểm tra hồ sơ các trường hợp xin cấp giấy phép, các đơn vị hải quan phát hiện nhiều dấu hiệu bất thường. Có trường hợp trong một gia đình, người chồng trước đó đã làm thủ tục NK xe ô tô theo diện hồi hương, nhưng sau đó một thời gian, người vợ tiếp tục làm thủ tục để NK xe ô tô theo diện trên (địa chỉ thường trú tại Việt Nam có khác nhau).

Có trường hợp về nước từ năm 2010, nhưng đến năm 2012 lại được cấp phép sở hữu xe ô tô tại Hoa Kỳ, trong khi đó người này không quay trở lại Hoa Kỳ lần nào. Hoặc ngày đăng kí xe ô tô tại nước định cư lại sau ngày đăng kí thường trú tại Việt Nam… Đối với các cá nhân xin giấy phép đều có thẻ thường trú có thời hạn và sau khi hoàn tất thủ tục đăng ký hộ khẩu thường trú ở Việt Nam, họ vẫn có thể dùng thẻ này để đi lại qua Hoa Kỳ và không hẳn định cư ở Việt Nam.

Không chỉ ở các cửa khẩu cảng biển, tại đơn vị hải quan ngoài cửa khẩu cũng phát hiện nhiều trường hợp nhập khẩu xe ô tô hồi hương có dấu hiệu nghi vấn. Cục Hải quan Bình Dương tiếp nhận bộ hồ sơ xin cấp giấy phép NK của một nữ Việt kiều mang cả quốc tịch Việt Nam và Hoa Kỳ, định cư tại nước ngoài, có hộ chiếu Việt Nam cấp ngày 16-3-2012 và có giá trị đến 10 năm (được thường trú tại Việt Nam), nhưng không có giấy tờ hồi hương do cơ quan đại diện ngoại giao của Việt Nam ở nước ngoài cấp. Như vậy không đúng với quy định hiện hành. 

Không chỉ có trường hợp trên, thời gian qua, hồ sơ xin cấp phép NK xe ô tô theo chế độ tài sản di chuyển của người Việt Nam định cư ở nước ngoài tại các cục hải quan địa phương ngày càng nhiều và bất thường. Các xe ô tô xin NK đều là xe có trị giá cao và đang được ưa chuộng tại thị trường Việt Nam. Mặc dù, hồ sơ NK của các cá nhân khác nhau, nhưng loại xe xin NK cùng một model và hầu hết xe được sản xuất trong năm 2012. Thời gian sở hữu xe tại nước xuất khẩu rất ngắn trước khi về Việt Nam, nên nhiều khả năng là xe mới. Người làm thủ tục xin cấp giấy phép không phải là người đứng tên trên hồ sơ mà thông qua giấy uỷ quyền. Qua điều tra Cục Hải quan Bình Dương phát hiện có trường hợp người được uỷ quyền làm thủ tục là nhân viên của đại lí xe ô tô.

Qua kiểm tra hồ sơ xin cấp giấy phép NK xe ôtô, xe mô tô theo diện hồi hương Cục Hải quan Đồng Nai đã phát hiện nhiều trường hợp cá nhân về Việt Nam định cư mang theo tài sản di chuyển nhưng thực tế thời gian định cư ở nước ngoài rất ngắn (khoảng 2-4 năm) trong khi tài sản di chuyển là xe ôtô, xe môtô phân khối lớn, có giá trị cao.

Trong năm 2012, Cục Hải quan Đồng Nai đã phát hiện hàng chục trường hợp đăng ký xin cấp giấy phép NK xe ô tô theo diện Việt kiều hồi hương, trong đó hầu hết  số xe xin cấp phép đều mua và được cấp chứng nhận quyền sở hữu  trước khi họ nhập hộ khẩu tại Việt Nam chỉ từ 1,5 đến 2 tháng.

Hiện các Cục Hải quan địa phương vẫn đang tiếp tục triển khai nhiều giải pháp để ngăn chặn các trường hợp lợi dụng suất hồi hương nhập khẩu xe ô tô, trốn thuế./.