Chuyên gia nói gì về "thánh lật" Toyota Fortuner?

Liên tiếp lật xe, không bung túi khí

Sau các sự cố tai nạn giao thông đáng tiếc nhiều năm qua, hãng Toyota đã trình làng phiên bản Fortuner 2017 thế hệ mới và cập nhật hàng loạt trang bị an toàn mới: hệ thống ổn định thân xe VSC, hệ thống khởi hành ngang dốc HAC và hỗ trợ xuống dốc DAC, 7 túi khí, hệ thống kiểm soát tốc độ cruise control, khung xe GOA cứng cáp hơn, camera lùi... Có thể thấy rằng, những trang bị an toàn còn thiếu trên mẫu xe đời cũ đã được Toyota cập nhật với mẫu xe Fortuner 2017.

Tuy nhiên, biệt danh “thánh lật” của Toyota Fortuner vẫn chưa được xóa bỏ khi vừa mới ra mắt Fortuner 2017 đã ghi nhận liên tiếp 2 vụ tai nạn trong vòng 1 tháng. Mới nhất là vụ tai nạn xảy ra ngày 28/3/2017 tại thị trấn Đại Từ (Thái Nguyên). Mặc dù không có thương vong về người, nhưng đáng nói là, trong vụ va chạm này, túi khí an toàn trước không bung, dù lực đâm khá mạnh.

Hình ảnh hiện trường vụ tai nạn cho thấy, chiếc Fortuner đời mới mang biển kiểm soát Thái Nguyên bị hỏng khá nặng phần đầu xe. Cản va trước bung ra, chắn bùn bên trái bị xé nát. Bánh trước bên trái xe cũng bị biến dạng và trục trước gãy. Ngay cả cửa trước bên lái cũng bị ảnh hưởng. Vụ tai nạn được đưa lên các diễn đàn ô tô và trở thành chủ đề tranh luận gay gắt. Một số cho rằng, túi khí không bung có thể là do tài xế chủ quan không thắt dây an toàn, hoặc lực va chạm chưa đủ mạnh, một số đặt dấu hỏi về chất lượng của túi khí xe…?

Trước đó không lâu, ngày 17/3/2017, trên đường Võ Văn Kiệt (TP.HCM), đoạn qua giao lộ đường An Dương Vương, quận Bình Tân giáp quận 6, một chiếc Fortuner 2017 đang đứng chờ đèn đỏ bất ngờ bị một xe tải lao đến đâm mạnh từ phía sau khiến toàn bộ phần đuôi xe bị hư hỏng nặng.

Cú va chạm mạnh đã khiến chiếc Fortuner 2017 bị đẩy về phía trước khoảng 10 m. Vào thời điểm đó, trên chiếc Toyota Fortuner 2017 có 5 người, trong đó 2 người đã bị thương và phải nhập viện cấp cứu. Còn nhớ, ngày 30/6/2016, hãng Toyota đã phải thông báo thu hồi 1,43 triệu xe do lỗi túi khí tại thị trường Mỹ, Nhật Bản, châu Âu và Trung Quốc.

Chuyên gia nói gì?

Theo các chuyên gia, túi khí được kích nổ (bung ra) phụ thuộc vào lực va đập của xe (gây nên gia tốc giảm dần của xe); Vùng và hướng va đập (điểm và hướng va chạm xuất phát đầu tiên). Trên hầu hết các hãng xe, túi khí sẽ được kích nổ khi gia tốc giảm dần tối thiểu là 2G (G: Gia tốc trọng trường) hoặc lực va đập tối thiểu tương đương với trường hợp xe đạt tốc độ khoảng 25 km/giờ va chạm trực diện vào bức tường bê tông cố định.

Kỹ sư Lê Văn Tạch,  người am hiểu chuyên sâu về xe ô tô thương hiệu Toyota, nhất là dòng xe Fortuner cho rằng, nguyên lý hoạt động của cảm biến gia tốc dựa trên nguyên tắc của lực quán tính, nên cấu tạo của nó sẽ phải có bộ phận đo được lực quán tính. Từ lực quán tính đó sẽ tính được gia tốc. …

Về lý do khiến xe Fortuner dễ bị lật, theo kỹ sư Lê Văn Tạch, do xe này có trọng tâm cao, trong khi chức năng hỗ trợ ổn định xe khi phanh lại rất sơ sài. Ngoài ra, còn một yếu tố nữa là cách bố trí 2 xy-lanh giảm chấn ở cầu sau. Hai xy-lanh giảm chấn này được đặt nghiêng so với phương thẳng đứng một góc rất lớn (khoảng gần 40 độ, trong khi lý tưởng là 0 độ).

Đầu trên của xy-lanh giảm chấn là cần pít-tông được lắp chặt vào Frame (khung xe) thông qua miếng đệm cao su để giúp cần pít-tông có thể quay dao động trong một góc hẹp nhất định. Còn đầu dưới là thân xy-lanh được gắn vào cầu sau thông qua một bạc cao su, cũng giúp xy-lanh có thể quay dao động trong một góc hẹp nhất định. Chức năng của xy-lanh giảm chấn là nó dễ rụt lại, nhưng lại khó duỗi ra, để khi xe gặp vật gồ cao trên đường, thì nó giúp bánh xe nhanh chóng co bánh lên và từ từ duỗi bánh ra, giúp xe đỡ bị chòng chành.

“Cách bố trí trên làm cho hiệu quả giảm chấn kém, khiến xe dễ bị chòng chành. Mặt khác, nó còn khiến cho xy-lanh dễ bị rò rỉ dầu, làm mất tác dụng của giảm chấn và làm tăng nguy cơ lật xe do cần pít-tông chuyển động quay, còn xy-lanh thì chuyển động trượt tương đối với cần pít-tông (kiểu cơ cấu CULIT trong cơ học) khi giảm chấn làm việc”, kỹ sư Tạch phân tích.

Theo báo cáo bán hàng của Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (Vama), trong tháng 1/2017, hãng Toyota bán khoảng 1.237 xe Fortuner. Đại diện Toyota Việt Nam cho biết, trong số này chỉ khoảng vài chục xe bản cũ, còn lại khoảng hơn 1.200 xe là bản mới năm 2017. Đây là mức doanh số tháng cao nhất của Fortuner. Trước đó, kỷ lục 1.219 xe đạt trong tháng 11/2016. Tháng 2/2017, Toyota bán được 903 xe Fortuner.