Đại lý ô tô kêu trời vì hàng tồn

Số liệu mới nhất từ Hiệp hội Các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (VAMA) cho thấy doanh số bán xe của các doanh nghiệp thành viên tính đến hết tháng 7-2019 đạt 180.940 chiếc, tăng 22% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, ô tô du lịch tăng 35%.

Cũng trong thời gian này, Việt Nam nhập khẩu tới 86.969 ô tô nguyên chiếc các loại, gấp gần 4,6 lần so với cùng kỳ năm 2018. Trong đó, ôtô 9 chỗ ngồi trở xuống là 63.063 chiếc, gấp 5 lần cùng kỳ.

Với những số liệu tăng trưởng, nhiều người nhìn vào đều sẽ nghĩ thị trường ô tô Việt Nam đang rất sôi động, các doanh nghiệp, đại lý ăn nên làm ra.

Tuy nhiên, theo khảo sát của phóng viên Báo Người Lao Động tại TP HCM, nhiều đại lý, showroom ô tô đều than lỗ vì lượng bán ra ít hơn số xe nhập vào dẫn đến tồn kho lớn. Chưa kể, giá ô tô nhập khẩu ngày càng rẻ nên nhiều xe nhận về từ năm ngoái đến nay vẫn chưa bán được nên phải hạ giá, trong khi lãi suất ngân hàng đang tăng cao, đại lý càng "ôm" sẽ càng lỗ.

Công ty CP Dịch vụ Tổng hợp Sài Gòn (Savico) với khoảng 50 đại lý bán lẻ ôtô của các hãng như Toyota, Ford, Honda, Isuzu, Volvo… chiếm gần 20% thị phần cả nước nhưng lợi nhuận quý II/2019 vừa qua của doanh nghiệp này lại giảm tới 42% so với cùng kỳ năm ngoái, chỉ đạt 20 tỉ đồng do chi phí tài chính tăng gấp 2 lần lên hơn 35 tỉ đồng mà chủ yếu là chi phí lãi vay với gần 31 tỉ đồng.

Theo Savico, nguyên nhân chủ yếu do lượng lớn hàng tồn kho phải dự trữ, đẩy dư nợ vay tăng, cùng với đó là lãi suất năm nay cao hơn năm ngoái cũng ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp.

Ngoài ra, chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp cũng tăng lần lượt 29% và 20% khi các đơn vị mới thành lập, phát sinh chi phí nhưng hoạt động chưa có hiệu quả.

Nhiều đơn vị trong hệ thống của Savico thậm chí thua lỗ do phải tiến hành trích lập dự phòng lỗ cho các khoản đầu tư theo quy định, hàng tồn kho lớn.

Tương tự, Công ty CP City Auto, đơn vị phân phối ôtô lớn nhất của Ford Việt Nam, cũng thông báo lượng hàng tồn kho tính đến cuối tháng 6-2019 của doanh nghiệp này lên tới hơn 400 tỉ đồng, gấp đôi số liệu đầu năm. Điều này làm lãi vay chỉ riêng quý II/2019 của Công ty CP City Auto đã tăng thêm đến hơn 11 tỉ đồng.

Hay Công ty CP Dịch vụ ôtô Hàng Xanh (Haxaco), dẫn đầu về thị phần phân phối xe Mercedes Benz tại Việt Nam nhưng chỉ thoát lỗ trong quý II/2019 nhờ 48 tỉ đồng tiền thưởng đạt chỉ tiêu bán hàng và hỗ trợ từ hãng. Sáu tháng đầu năm, Haxaco lỗ thuần gần 10 tỉ đồng sau khi trừ giá vốn, chi phí tài chính, chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp. Nhờ tiền thưởng hỗ trợ của Mercedes Benz nên hãng phân phối này chuyển lỗ thành lãi gần 30 tỉ đồng nhưng chỉ hoàn thành chưa đến 25% kế hoạch cả năm.

Ông Trần Thanh Hùng, chủ đại lý ôtô ở quận Tân Bình, TP HCM, cho biết ngoài việc lượng xe tồn còn do áp lực từ tài chính được xem là mấu chốt dẫn đến lỗ của đại lý. Vì các hãng xe không cho đại lý gối đầu (bán trước trả tiền sau) mà chỉ bán ôtô theo kiểu mua đứt bán đoạn, tức khi nhập lô xe nào thì đại lý phải thanh toán dứt điểm cho hãng. Nếu sau một năm, đại lý vẫn không thể tiêu thụ hết số xe đã nhập sẽ được hãng hỗ trợ về giá hay thu hồi.

"Các đại lý hoạt động dựa vào nguồn vốn vay ngân hàng. Những đại lý lớn mỗi tháng nhập về khoảng 100 ôtô (đại lý nhỏ cũng vài chục chiếc), trung bình mỗi xe trị giá khoảng 800 triệu đồng thì cần nguồn vốn vay lên đến 80 tỉ đồng, chưa kể các loại chi chí khác cũng cả trăm tỉ đồng. Như vậy, chỉ riêng phần lãi ngân hàng, mỗi tháng doanh nghiệp phải trả tới cả tỉ đồng. Do đó, buộc đại lý phải tìm mọi cách để bán hàng, mà hiệu quả nhất là giảm giá, tặng quà. Tuy nhiên, xe tồn càng lâu càng lỗ nên dù mỗi xe bán ra đại lý lỗ từ 20-30 triệu đồng cũng phải bán để trả nợ ngân hàng" - ông Hùng giải thích.

Theo ông Phạm Ngọc Thân, Tổng Giám đốc Công ty CP Bến Thành Ôtô, chính vì các đại lý chịu nhiều áp lực về tài chính nên đua nhau "đạp" giá để thu hồi vốn, dẫn đến lỗ là điều khó tránh khỏi. Sở dĩ các đại lý vẫn hoạt động được là nhờ vào dịch vụ bảo hành, bảo dưỡng, sửa chữa, bán phụ tùng cho khách hàng.