Lịch sử và các sự kiện nổi bật của F1

Sắp tới, Hà Nội sẽ chính thức tổ chức chặng đua xe F1 vào tháng 4/2020 với sự tài trợ chính của Việt Nam Grand Prix, thuộc tập đoàn Vingroup. Đây là lần đầu tiên Việt Nam đăng cai tổ chức giải đua danh giá này và là nước thứ 3 ở Đông Nam Á sau Malaysia và Singapore vinh dự là chủ nhà của cuộc đua F1.

Tuy nhiên, đối với công chúng thì môn thể thao này vẫn còn mới lạ trong nhận thức. Hãy cùng CafeAuto nhìn lại lịch sử và các sự kiện đặc biệt của giải đua này, để có cái nhìn tổng quan hơn:

1. Lịch sử ra đời

Công thức 1 (Formula One), còn gọi là Thể thức 1 hay F1, là một môn thể thao tốc độ chuyên về đua ô tô bánh hở cao nhất theo định nghĩa của Liên đoàn Ô tô Quốc tế, cơ quan quản lý thế giới về thể thao mô tô.

Có nguồn gốc từ Giải Grand Prix Đua Mô tô, môn thể thao đường phố nước Pháp vào những năm 1920 và 1930. Cuộc đua F1 vô địch thế giới đầu tiên được tổ chức tại Silverstone, Liên hiệp Anh vào năm 1950. Trên đường đua F1 giai đoạn này, Mercedes-Benz và Daimler là những cái tên thống lĩnh làm mưa làm gió trên các cung đường.

Thời đó, chuyện các tay đua và người xem bị thiệt mạng không phải là hiếm. Tay đua Bernd Rosemeyer người Đức đã về nhất tại chặng đua ở Công viên Donnington, Anh, năm 1937, với tốc độ trung bình 133,35 km/h. Đó cũng là chiến thắng cuối cùng của tay đua này, vì năm sau anh đã thiệt mạng khi muốn phá kỷ lục tốc độ thế giới.

Theo thống kê từ các nhà tổ chức, trung bình khoảng 55 triệu người trên thế giới theo dõi trực tiếp các cuộc đua Công thức 1. Khi đua, tốc độ cao nhất của F1 có thể lên tới 360 km/h với vòng quay máy lên tới 19000 vòng/phút.

2. Kỷ lục

Tay đua Juan Manuel Fangio người Argentina được coi là nhân vật vĩ đại nhất trong lịch sử giải F1. Với chiếc xe Alfa Romeo 159, anh đã chính phục đỉnh cao danh vọng của giải đua này với các chặng liên tiếp các năm 1951, 1954, 1955, 1956 & 1957.

Mãi 45 năm sau kỷ lục đó mới bị tay đua Michael Schumacher người Đức phá vỡ, với danh hiệu vô địch lần thứ 6 vào năm 2003.

Ngoài ra, một kỷ lục thú vị khác đó là có tổng cộng 12 cặp cha con từng thi đấu F1 (hiện tại Rosberg và Verstappen là các tay đua có cha cũng thi đấu F1). Thành công nhất trong số này là Graham Hill và Damon Hill khi cả 2 đều từng lên ngôi vô địch F1. Một điều thú vị là cả 2 cùng từng thi đấu cho đội đua Braham. Và ở chặng đua cuối cùng mà họ thi đấu cho Braham thì họ đều về đích ở vị trí 11.

3. Huyền thoại “thất bại”

Stirling Moss được coi là tay đua F1 vĩ đại nhất chưa bao giờ vô địch thế giới. Chiến thắng đầu tiên trong giải F1 của ông là vào năm 1955 tại quê nhà Anh quốc. Đó là lần duy nhất ông đánh bại được đồng đội và cũng là kỳ phùng địch thủ Fangio.

4. Chặng đua quan trọng

Chặng Monaco Grand Prix được coi là quan trọng nhất trong lịch thi đấu của giải F1 kể từ khi nó bắt đầu vào năm 1929. Nơi đây không chỉ là chặng đua diễn ra lâu đời nhất mà còn là vòng đua ngắn nhất với chiều dài chỉ 3,3 km.

Những khúc cua uốn lượn quanh thành phố và những đỉnh đồi quyến rũ là điểm thu hút của Monte Carlo. Đường đua đi qua các sòng bạc nổi tiếng tại Monaco, cầu Mirabeau, những đường hầm và cảng biển với những chiếc du thuyền sang trọng.

5. Môn thể thao nguy hiểm

Tham gia giải đua F1 luôn gắn với nguy hiểm. Thiết kế xe đua thuở sơ khai có rất ít phương tiện bảo vệ. Tay đua Jim Clark của Anh, được xem là một trong những tay đua thiên tài, đã thiệt mạng sau khi đâm vào hàng cây ở Hockenheim, Đức, năm 1968. Người ra chưa bao giờ xác định được rõ ràng nguyên nhân của vụ tai nạn, nhưng các nhân viên điều tra đã kết luận rằng khả năng lớn nhất là do lốp sau bị xẹp.

Ngày nay, những thay đổi trong quy định của giải F1 càng nâng cao yêu cầu an toàn của các xe để có thể bảo vệ tính mạng cho tay đua trong hầu hết các vụ va chạm ở tốc độ cao. Tuy vậy, tai nạn và chết người là mối nguy hiểm của môn thể thao này là không thể bàn cãi.

6. Sân chơi của công nghệ

Cải tiến về công nghệ, kỹ thuật luôn là nét đặc trưng của giải F1. Vào năm 1962, Lotus giới thiệu chiếc xe hơi có miếng gầm khung bằng nhôm gắn liền với thân thay cho kiểu thiết kế dạng khung truyền thống. Vào cuối thập niên 1970, Lotus áp dụng động lực học vào mẫu thiết kế xe kể từ khi có sự xuất hiện của cánh máy bay. Từ năm 1976, người ta đã thử nghiệm chiếc Tyrrell-Ford với 6 bánh.

Ngày nay, các hãng đua phải đầu tư hàng triệu USD cho hoạt động nghiên cứu và phát triển để tăng tính năng vận hành của xe đua chỉ thêm một phần mấy giây. Các kỹ sư liên tục thử nghiệm vật liệu mới, kết cấu lốp và khung mới cho thích ứng với những đường đua mới và những thay đổi trong thể lệ giải. Đây cũng là tiền đề để phát triển nghành công nghiệp ô tô với nhiều ứng dụng vào các mẫu xe thương mại.

7. Đội đua đắt giá nhất

Có thể nói, Công thức 1 là cấp độ đua ô tô thể thao cao nhất của Liên đoàn Ô tô quốc tế, và cũng là giải thể thao tốn kém nhất hành tinh. Chi phí nghiên cứu, sản xuất xe đua của mỗi đội F1 là hàng trăm triệu USD mỗi năm.

Đội đua Scuderia Ferrari đứng đầu với giá trị 1,35 tỷ USD, bỏ xa các đội còn lại trong danh sách. Đây cũng là đội đua lâu đời nhất hiện vẫn thi đấu, lần đầu tham gia giải Công thức 1 từ năm 1950, cũng là đội thành công nhất trong lịch sử với 16 lần vô địch đồng đội, cùng 15 chức vô địch cá nhân.

8. Tay đua xuất sắc nhất

Michael Schumacher dường như chưa bao giờ chán việc đứng lên bục chiến thắng tại các giải đua. Tay đua người Đức này hiện là người giữ kỷ lục nhiều lần vô địch F1 thế giới nhất, trong đó có 5 năm liên tiếp, từ 2000 đến 2004.

Ngoài ra, anh cũng giữ nhiều kỷ lục khác trong lịch sử giải F1, như 91 chiến thắng chặng, 68 lần giành vị trí pole, số điểm ghi được cao nhất… Anh cũng là tay đua giành nhiều chiến thắng nhất trong một mùa giải - 13/18 chặng. Schumacher là tay đua F1 đầu tiên và duy nhất đứng trên bục nhận giải trong cả một mùa (2002).

Mùa giải năm 2000 đánh dấu một mốc quan trọng của F1, người hâm mộ được chứng kiến một mùa giải căng thẳng đến nghẹt thở giữa hai tay đua sừng sỏ nhất của McLaren và Ferrari là Mika Hakkinen và M. Schumacher. Và chiến thắng không thoát khỏi vòng tay Schumacher dù Hakkinen đã hết sức tỏa sáng.