Sự kiện “Nhập ô tô: Giữ hay bỏ Thông tư 20 ” tổ chức sáng ngày 11/8 trở nên nóng hơn với những tranh luận giữa hai phe doanh nghiệp muốn bảo vệ và yêu cầu bãi bỏ Thông tư 20.
Ông Nguyễn Văn Dũng, Giám đốc chi nhánh Audi Hà Nội cho rằng việc duy trì Thông tư 20 sẽ mang lại lợi ích lớn cho người tiêu dùng.
Theo đó, khi có Thông tư 20 giá xe sẽ rất rõ ràng do được niêm yết. Nhờ vậy, khách hàng không phải lo giá xe bị biến động theo thị trường, hoá đơn rất đầy đủ và có thể tránh được những rủi ro nếu không mua được xe chính hãng .
Dẫn chứng trường hợp với một chiếc Audi A8, được bán ở Mỹ với giá 120.000 USD, nhưng do xe bị ngập nước và bảo hiểm đề nghị trả 3 tỷ đồng. Tuy nhiên, khách hàng không đồng ý do so sánh với giá trị thực, chiếc xe phải hơn 6 tỷ.
Người dùng được lợi vì giá công khai, bảo hành tốt
Theo ông Dũng, các hãng xe chính hãng có mạng lưới bảo hành toàn quốc, theo đúng tiêu chuẩn và trang thiết bị đắt tiền. Do đó, người tiêu dùng có thể được bảo hành chính hãng ở các tỉnh thành trên cả nước.
Trong khi đó, các DN nhỏ lẻ thì chắc chắn sẽ không đáp ứng được yêu cầu sửa chữa. Bởi dòng xe hiện đại thì yêu cầu sửa chữa cao hơn, phải có dụng cụ chuyên dùng cho mỗi dòng xe nên cần phải đáp ứng được tiêu chuẩn. Điều này cũng giúp cho người sử dụng đảm bảo tính mạng khi có sự cố giao thông.
“Rất khó kiểm soát nếu chúng ta để nhập khẩu ồ ạt, nếu không có sự quản lý, nếu không đưa vào ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Đó là ảnh hưởng với người tiêu dùng. Còn ảnh hưởng với doanh nghiệp và nhà nước thì sao " Nhà nước thu thuế từ thông tư 20 là lành mạnh hóa, thu thuế tốt hơn, đầy đủ hơn, quản lý tốt hơn” – ông Dũng nói.
Ngoài ra, Thông tư 20 cũng khiến các hãng yên tâm khi đầu tư, mỗi doanh nghiệp cần bỏ khoảng 4 triệu USD để chi phí cho việc trang bị hệ thống bán. Vì vậy, nếu thông tư 20 được bỏ đi thì các nhà đầu tư cũng không yên tâm để đầu tư. Chưa kể các vấn đề sở hữu trí tuệ và nhập khẩu quốc tế cũng có thể bị ảnh hưởng nếu cho nhập khẩu tràn lan.
Ông Dũng cũng khẳng định, không thể cho rằng việc duy trì Thông tư 20 là độc quyền. Bởi bản thân DN ông cũng là DN nhỏ, do đáp ứng được yêu cầu kinh doanh của hãng nên được chọn là nhà phân phối tại Việt Nam. Đồng thời, thị trường Việt Nam cũng đủ chỗ cho 2 – 3 nhà phân phối của Audi, nên không thể tồn tại độc quyền.
Nhiều doanh nghiệp than trời vì hệ quả của thông tư 20
Phản bác lại quan điểm trên, một đại diện lên tiếng bãi bỏThông tư 20, ông Nguyễn Tuấn, Giám đốc Công ty TNHH Thiên Phúc An bày tỏ sự băn khoăn về chiếc xe Audi có giá trị 6 tỷ nhưng hóa đơn lại chỉ có giá 3 tỷ… Vị này cho rằng chỉ có thể là dạng quà tặng quà biếu, Việt kiều gửi... và chắc chắn những DN nhỏ như công ty ông rất khó để có thể nhập loại xe này. Cũng bởi, như DN ông khi nhập khẩu xe thường có kiểm soát của hải quan, nên cũng khó có thể trốn thuế.
Đối với vấn đề an toàn giao thông, ông Tuấn cho rằng một năm nhập khẩu chỉ khoảng dưới 100.000 xe. Do chính sách hiện nay khiến cho các DN không nhập khẩu được xe mới mà phải nhập xe đã qua sử dụng, nên chắc chắn quản lý những xe này còn khó khăn hơn và cũng chưa có bằng chứng xác thực nào về việc an toàn giao thông là do xe nhập khẩu không chính hãng gây nên.
Trong khi đó, những hệ quả và bài học về thông tư 20 thì các doanh nghiệp vừa và nhỏ đã “thấm” trong hiện tại và quá khứ. Ông Tuấn dẫn chứng, nếu như những DN phân phối cho Audi đầu tư 4 triệu USD cho 1 salon, tiêu chuẩn cao như vậy nên với những DN nhỏ phải đầu tư hàng trăm triệu USD cho các salon chính hãng, sẽ không thể có khả năng.
“Chúng tôi xác định mình ở phân khúc thị trường mức thấp, và chỉ bán các xe bình dân như của Hyundai. Ai muốn mua xe tầng cao như của Audi hay Porsche thì họ có quyền lựa chọn các hãng ủy quyền như của các anh” – ông Tuấn nói.
Đồng thời cũng khẳng định thêm rằng việc hạn chế nhập khẩu xe với lý do thuế thấp hoặc an toàn là không phù hợp, đặc biệt với dòng xe có giá trị thấp: “Một số xe không phải thương mại, người tiêu dùng chỉ sử dụng xe một vài giờ đồng hồ trong vòng 1 ngày. Do đó, không thể dẫn lý do về thuế thấp hoặc lý do an toàn để hạn chế nhập khẩu xe. Dân mình có thu nhập thấp, thì nói ở các xe giá trị thấp hơn thôi, chứ nói ở các xe ở tầng cao làm gì?".
Theo GS. Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài, câu chuyện về Thông tư 20 bắt đầu một tư tưởng thể hiện rõ ràng về Luật Đầu tư và Luật Doanh nghiệp 2014 làm thế nào để cởi trói cho hoạt động kinh doanh, Nhà nước chỉ điều chỉnh như thế nào để thị trường không méo mó.
Ông đánh giá, thông tư này chỉ làm thiệt hại cho đối tượng các chủ gara ô tô. Còn hiện nay trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế, người tiêu dùng có quyền lựa chọn. Do đó, GS. Mại cho rằng không nên nâng Thông tư 20 thành một nghị định, mà để cho thông tư này hết hiệu lực vào ngày 1/7/2016.
Mua xe mới rồi làm cũ, nhập về chịu chi phí cao, đắt hơn xe mới cả trăm triệu đồng, nhưng nhiều khách hàng Việt vẫn mê - đó là nghịch lý trên thị trường ô tô đã tồn tại gần 5 năm qua.
Những thông tin đầu tiên rò rỉ từ Bộ Tài chính cho thấy không chỉ một số đơn vị phân phối thương mại mà cả đại gia xe chính hãng cũng dùng chiêu trò để gian lận thuế. Và việc hai nhãn xe hạng sang chính hãng có khả năng bị truy thu hàng trăm tỉ tiền thuế phần nào cho thấy thông tư 20 về nhập khẩu xe không phải là rào chắn hoàn hảo để ngăn gian lận thuế như nhiều người lầm tưởng.
Như phân tích của Cafeauto trước đây, thị trường xe nhập khẩu sẽ không có thay đổi nhiều, ngay cả khi Thông tư 20 bị bãi bỏ.
Bà Huỳnh Thị Kim Liên, một doanh nhân ở Nghệ An vừa gửi một bức thư tới Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam Vũ Tiến Lộc, tâm sự về những đau khổ của doanh nghiệp với Thông tư 20.
Sau phản ứng dữ dội từ dư luận về Thông tư 20 quy định nhập khẩu xe hơi phải có giấy ủy quyền của hãng, mới đây Bộ Công thương (BCT) có văn giải trình Chính phủ nhưng lại tiếp tục đề xuất cấm lưu thông nếu ô tô không có giấy “bảo hành chính hãng”.