Ôtô nhập khẩu: Thênh thang vào… ngõ hẹp

Báo cáo mới đây của Tổng cục Thống kê (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho biết, ước tính tổng kim ngạch nhập khẩu ôtô CBU năm 2015 đạt khoảng 125.000 chiếc, tương ứng mức giá trị kim ngạch 3 tỷ USD, tăng 76,6% về lượng và tăng 87,7% về giá trị so với năm ngoái.

Tính riêng tháng cuối năm, kim ngạch nhập khẩu ôtô CBU cũng ở mức kỷ lục với khoảng 14.000 chiếc và giá trị kim ngạch ước đạt 382 triệu USD.

Tình hình thực tế trên thị trường cũng rất sáng sủa. Các đại lý ôtô tại Hà Nội cho biết lượng khách trực tiếp đến showroom tìm hiểu và đặt mua xe thời gian này đang tăng rất mạnh và dự kiến sẽ càng ngày càng tăng cho đến sát kỳ nghỉ Tết nguyên đán.

Theo nhận định của giới kinh doanh ôtô, có 2 lý do đáng kể nhất giúp thị trường ôtô nhập khẩu trở nên sôi động, thậm chí có thể nói là bùng nổ. Trước hết, đó là nhu cầu mua xe của người dân luôn rất cao vào mỗi dịp cuối năm. Nhưng quan trọng hơn, nhiều người tiêu dùng và kể cả các nhà phân phối cũng đang “tranh thủ” trước khi phải đối mặt với nguy cơ tăng giá do tác động của chính sách thuế.

Liên quan đến nguy cơ tăng giá của ôtô nhập khẩu, mới đây Chính phủ đã ban hành Nghị định số 108/2015/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt. Trong đó, nghị định này quy định giá tính thuế tiêu thụ đặc biệt áp dụng với ôtô CBU sẽ là giá bán buôn của nhà nhập khẩu thay vì tính trên giá CIF + thuế nhập khẩu như trước đây.

Đáng chú ý, nghị định này được ban hành trong thời gian đang diễn ra kỳ họp thứ 10 Quốc hội khoá XIII. Theo nghị trình thì ngay tại kỳ họp này, Quốc hội sẽ xem xét, thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt. Tuy nhiên, sau đó Quốc hội đã quyết định chưa xem xét, thông qua tại kỳ họp thứ 10.

Có lẽ đó cũng là lý do để Bộ Tài chính chưa hoàn thiện và ban hành thông tư hướng dẫn thi hành Nghị định 108 của Chính phủ. Bởi vậy, theo nhận định thì ít nhất phải đến kỳ họp thứ 11 Quốc hội khoá XIII dự kiến diễn ra vào cuối tháng 3/2016, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt mới được xem xét và thông qua. 

Điều này cũng đồng nghĩa thị trường ôtô nhập khẩu còn ít nhất 3 tháng nữa để tiếp tục “vô tư” sôi động trước khi biết được chính xác tương lai của mình sẽ thế nào. 

Bởi khi luật mới với nhiều mức thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt tăng lên so với hiện hành được thông qua, cộng với cách tính giá tính thuế mới, giá bán lẻ của nhiều loại xe CBU sẽ tăng lên đáng kể.

Giới kinh doanh ôtô tính toán, nếu luật mới được thông qua đúng như dự thảo và giá tính thuế mới được tính theo quy định của dự thảo thông tư hướng dẫn thực hiện Nghị định 108 đang được Bộ Tài chính xây dựng thì giá bán lẻ của ôtô CBU sẽ đội lên khoảng 3-10% so với hiện nay.

Tuy nhiên, đó mới là khả năng sớm nhất. Nếu luật mới được thông qua ngay tại kỳ họp tới, các điều chỉnh liên quan đến thuế tiêu thụ đặc biệt sẽ được áp dụng từ tháng 7/2016.

Bên cạnh đó, cũng không ít người tiêu dùng tỏ ra lạc quan khi cho rằng không loại trừ khả năng luật mới sẽ chưa được thông qua tại kỳ họp diễn ra vào tháng 3/2016. Bởi theo kế hoạch, đây là kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khoá XIII và dự kiến sẽ chỉ diễn ra trong vòng 10 ngày nên hầu như chỉ tập trung tổng kết công tác cả nhiệm kỳ, thực hiện giám sát công tác bầu cử đại biểu Quốc hội nhiệm kỳ khóa XIV và đại biểu Hội đồng nhân dân nhiệm kỳ 2016-2021…

Dẫu sao, viễn cảnh tăng thuế và thay đổi cách tính giá tính thuế tiêu thụ đặc biệt gần như chắc chắn sẽ xảy ra. Khi đó, thị trường ôtô nhập khẩu sẽ phải đối mặt với nhiều khó khăn do bất lợi về giá bán. Nhưng trước mắt, thị trường vẫn còn thời gian để “tranh thủ” sôi động.