Thu phí đỗ ô tô: Chủ trương đúng, nhưng…

Từ ngày 1-8-2018, TP.HCM triển khai đề án thu phí sử dụng tạm thời lòng đường, vỉa hè tại 23 tuyến đường trên địa bàn quận 1, quận 5 và quận 10 (gọi tắt là đề án) nhằm mục đích giảm ùn tắc, giảm bớt lượng ô tô đỗ dưới lòng đường, có thêm chi phí cho ngân sách nhà nước phục vụ quản lý trật tự đô thị… Qua hơn một năm thực hiện, chủ trương đúng đắn này đang gặp nhiều khó khăn trong thực tế khiến việc thu phí chưa hiệu quả.

Bước đầu có chuyển biến

“Trước đây các tuyến đường có thu phí đỗ ô tô được giao cho các công ty dịch vụ công ích quận với mức thu 5.000 đồng/lần đỗ. Một năm nay, việc thu phí đỗ ô tô theo giờ được triển khai nhằm mục đích hạn chế việc đỗ xe tràn lan, liên tục nhiều giờ trên các tuyến đường ở các quận trung tâm. Đề án còn có mục đích hạn chế người dân sử dụng ô tô cá nhân, cân nhắc lựa chọn các phương tiện đi lại khác hoặc chọn gửi xe tại bãi giữ xe khi vào khu trung tâm” - ông Trần Quang Lâm, Giám đốc Sở GTVT TP.HCM, trao đổi với PV Pháp Luật TP.HCM.

Theo đề án, người đỗ xe có thể thanh toán phí sử dụng tạm thời lòng đường bằng cách nhắn tin trừ tiền trong tài khoản điện thoại (đầu số 1008) hoặc cài đặt ứng dụng My Parking, sau đó có thể thanh toán bằng thẻ thanh toán quốc tế hoặc thẻ thanh toán nội địa của các ngân hàng. Mức phí đỗ ô tô một giờ từ 20.000 đến 25.000 đồng/giờ/xe.

Sở GTVT cho biết sau một năm triển khai, tại một số tuyến đường có thu phí tại khu vực trung tâm thì ô tô đã đỗ ngăn nắp, trật tự hơn, thậm chí có nhiều tuyến thông thoáng hơn hẳn như đường Huyền Trân Công Chúa, quận 1. Tình trạng ô tô đỗ kéo dài từ sáng tới tối trên nhiều tuyến đường khác như Nguyễn Du, Nguyễn Cư Trinh, Lê Lai… cũng giảm rõ rệt.

Sau một năm thu phí, TP.HCM đang tìm nhiều biện pháp để công tác này đạt hiệu quả cao hơn. Ảnh: PHAN CƯỜNG

Lực lượng thanh niên xung phong hướng dẫn tài xế đặt chỗ và thanh toán phí. Ảnh: PHAN CƯỜNG

Vẫn còn nhiều khó khăn

Trở ngại lớn nhất khi thực hiện đề án là kinh phí. Theo thống kê, từ tháng 1 đến tháng 3-2019, số thu qua ứng dụng My Parking chỉ đạt 24 triệu đến 53 triệu đồng/tháng. Tháng 4, con số này chỉ còn hơn 4 triệu đồng/tháng. Vào tháng 5, khi lực lượng thanh niên xung phong bắt đầu đứng ra thu thì số tiền thu được là 128 triệu đồng/tháng, tháng 6 thu hơn 170 triệu đồng và tháng 7 hơn 173 triệu đồng. Tuy nhiên, từ tháng 5, một bất cập cũng xảy ra khi số thu dù được cải thiện nhưng lại không đủ bù chi phí. Cụ thể, để đạt được con số thu như trên, lực lượng thanh niên xung phong đã đưa gần 100 người, chia làm hai ca thực hiện việc giám sát, thu phí trên tất cả tuyến đường được phép thu phí.

“Doanh thu một tháng chưa tới 200 triệu đồng nhưng chi phí phục vụ việc đi thu phí lên đến hơn 840 triệu đồng” - ông Lê Thành Khoa, Giám đốc Công ty TNHH MTV Dịch vụ công ích Thanh niên xung phong, nói.

Đánh giá về những khó khăn của công tác thu phí, Sở GTVT cho rằng đó là do hai nguyên nhân. Về khách quan, do TP chưa quy hoạch, sắp xếp lại những tuyến đường được hay không được đỗ ô tô dưới lòng đường. Những tuyến đường được phép thu phí đỗ xe lại nằm gần những tuyến đường không thu phí nên người dân tập trung đỗ xe ở các tuyến đường không thu phí, dẫn tới hụt nguồn thu và ùn tắc cục bộ. Bên cạnh đó, nhiều người đỗ xe tại các tuyến đường có thu phí nhưng không chấp hành nộp phí. Theo thống kê, riêng tháng 5 đã có trên 15.000 trường hợp không chịu nộp phí. Trong khi đó, lực lượng thực hiện chức năng thu phí lại không có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính.

Về chủ quan, phải nhìn nhận hình thức thanh toán hiện còn đơn điệu, chưa đa dạng, chủ yếu qua tin nhắn gửi 1008 và Viettel Pay. Công nghệ thu phí cũng chưa hoàn chỉnh, phần mềm hay bị lỗi, chậm kết nối. Khi người dân cài đặt hay thao tác trên phần mềm My Parking thì tín hiệu từ máy chủ không ổn định, cá biệt có trường hợp người dân bị trừ phí nhưng không đặt được chỗ đậu xe. Nhân sự hướng dẫn và giám sát thu phí tại các điểm đỗ xe cũng chưa được giám sát chặt chẽ; việc đối chiếu thu phí, sử dụng thiết bị đặt chỗ và thanh toán chưa thành thạo. Đáng chú ý, nhân viên chỉ làm việc theo giờ hành chính trong khi thời gian thu phí đỗ xe từ 6 giờ đến 24 giờ. Phương án chi trả thù lao cho lực lượng hướng dẫn và giám sát thu phí chưa thực hiện kịp thời nên không khuyến khích, động viên các lực lượng này làm nhiệm vụ.

Theo Pháp luật TP.HCM