Thị trường xe Việt: ngó qua ngó lại, thấy chỉ 3 'ông' ngoạm gần trọn

Thaco, Toyota, Hyundai Thành Công độc chiếm thị trường

Theo báo cáo của Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam, trong 6 tháng đầu năm toàn ngành ô tô bán được 154,273 xe. Trong đó, cộng dồn 3 nhà phân phối là Thaco, Toyota Việt Nam và Hyundai Thành Công chiếm tới 118,625 xe, số ít còn lại chia cho rất nhiều thương hiệu khác.

Như vậy có thể thấy, ngành công nghiệp ô tô Việt Nam hiện nay chủ yếu nằm trong tay 3 ông lớn Thaco, Toyota Việt Nam và Hyundai Thành Công.

Trong 6 tháng của năm 2019, Thaco bán được 45,872 xe chiếm 31,5% thị phần toàn ngành. Danh mục xe Thaco phân phối trải dài từ xe bình dân cho tới xe sang khi đang nằm giữ các thương hiệu: Kia, Mazda, Peugeot, Thaco-truck, Thaco-bus cùng nhóm xe sang BMW, MINI và cả thương hiệu xe máy BMW Motorrad.

Các thương hiệu xe du lịch do Thaco phân phối đều có mức tăng trưởng ổn định và giúp đơn vị này luôn đứng đầu về thị phần toàn ngành. Cụ thể, trong 6 tháng Kia bán được 14,580 xe, chiếm 10,0% thị phần; Mazda bán được 10,990 xe, chiếm 7,5% thị phần và Peugeot 1,060 xe, chiếm 0,7% thị phần.

Ông lớn tiếp theo của ngành ô tô Việt Nam là Toyota nắm giữ 25,4% thị phần toàn ngành. Cộng dồn 6 tháng đầu năm Toyota Việt Nam bán được 37,030 xe, tăng 44% so với cùng kỳ năm ngoái. Các dòng xe Vios, Fortuner và Innova của hãng luôn nằm trong top xe bán chạy nhất. Việc đưa dòng xe Fortuner trở lại lắp ráp trong nước hứa hẹn sẽ giúp doanh số bán hàng của hãng xe Nhật Bản tăng trưởng hơn nữa.

Bám sát nút Toyota là Hyundai Thành Công với tổng doanh số 35,723 trong 6 tháng đầu năm 2019. Tuy không nằm trong VAMA, nhưng với doanh số ấn tượng trên, khi chia thị phần Hyundai Thành Công sẽ “ngang ngửa” Toyota.

Hyundai Thành Công hiện có danh mục sản phẩm khá đa dạng, trong đó các dòng xe Accent và Grand i10 đạt doanh số rất ấn tượng, lần lượt là 8,785 xe và 8,184 xe trong 6 tháng vừa qua. Đây cũng chính là hai trong những mẫu xe bán chạy nhất thị trường.

Từ nửa cuối năm ngoài trở lại đây, ngành ô tô Việt Nam trở nên sôi động hơn với sự góp mặt của thương hiệu nội địa, VinFast. Những bước đi thần tốc của VinFast mở ra kỳ vọng về một ngành ô tô hướng ra thế giới.  

VinFast hiện đã bàn giao dòng xe ô tô đầu tiên Fadil đến người tiêu dùng, các dòng xe Lux A2.0 và Lux SA2.0 đã được giao vào cuối tháng 7/2019. VinFast đang tiếp tục khẩn trương thiết kế, dự kiến sẽ ra mắt 12 mẫu ô tô các loại và xe máy điện ngay trong năm 2019 và năm 2020. VinFast hiện cũng đang nằm giữ việc phân phối các dòng xe thuộc thương hiệu GM tại Việt Nam.

Mở rộng lắp ráp xe

Việt Nam hiện có những nhà máy sản xuất, lắp ráp ôtô lớn và hiện đại nhất Đông Nam Á của Thaco, Hyundai Thành Công và VinFast. Các doanh nghiệp này cho thấy tham vọng đưa Việt Nam vươn ra khu vực và xuất khẩu xe.

Thaco là một trong những doanh nghiệp đầu tư sớm và bài bản vào việc sản xuất, lắp ráp ôtô. Ngoài ra, đơn vị này còn chú trọng vào lĩnh vực sản xuất phụ kiện, thành lập các trung tâm nghiên cứu, đào tạo về ngành ô tô.

Năm 2018 với số vốn đầu tư 2.000 tỷ đồng, Thaco đã khánh thành nhà máy sản xuất, lắp ráp sản phẩm xe bus lớn và mini bus có công suất khoảng 20.000 xe/năm. Tiếp đến, tháng 3/2018, Thaco khánh thành nhà máy sản xuất ôtô Mazda hiện đại nhất Đông Nam Á với tổng vốn đầu tư 12.000 tỷ đồng, tổng công suất 100.000 xe/năm.

Thaco hiện đang sản xuất, lắp ráp khá nhiều chủng loại xe gồm: xe tải, xe bus và xe du lịch từ bình dân tới cao cấp. Doanh nghiệp này cũng lên kế hoạch lắp ráp các dòng xe sang BMW, Mini trong tương lai.

Không chỉ tập trung vào lắp ráp xe, trong khu phức hợp của Trường Hải còn có 13 nhà máy sản xuất linh kiện, ngoài cung cấp cho các mẫu xe của doanh nghiệp này mà còn cho các đơn vị ô tô khác trong nước và xuất khẩu.

Từ một đơn vị nhập khẩu xe, Hyundai Thành Công chuyển mình mạnh mẽ trong những năm gần đây và hiện là một trong 2 doanh nghiệp lắp ráp ô tô lớn nhất tại Việt Nam.

Sau khi trở thành đối tác chiến lược của Tập đoàn Hyundai Motor trong liên doanh sản xuất xe du lịch và xe thương mại vào năm 2017, Hyundai Thành Công đã nhanh chóng đẩy mạnh hoạt động sản xuất, lắp ráp xe quy mô lớn. Liên doanh này đầu tư hơn 10.000 tỷ đồng để sản xuất ô tô với mục tiêu xe du lịch đạt 160.000 xe/năm (bước đầu 40.000 xe/năm); xe khách, xe bus 18.000 xe/năm; xe tải nhẹ: 30.000 xe/năm.

Các dòng xe lắp ráp trong nước của Hyundai Thành Công như: Grand i10, Accent, Kona, Santafe...được khách hàng rất ưa chuộng. Nhà máy thứ 2 của hãng cũng đã được khởi công từ giữa 2018 và dự kiến khánh thành vào 2019. Đây sẽ là nhà máy được chuyển giao những công nghệ sản xuất, lắp ráp hiện đại bậc nhất với mục tiêu trở thành trung tâm sản xuất các sản phẩm Hyundai trong khu vực.

Ngày 14/6, nhà máy sản xuất ô tô của VinFast chính thức khánh thành, đi vào sản xuất hàng loạt chỉ sau 21 tháng xây dựng và hoàn thiện. Nhà máy ô tô VinFast có quy mô lớn và hiện đại với công suất thiết kế giai đoạn 1 là 250.000 xe/năm, giai đoạn 2 là 500.000 xe/năm, tốc độ sản xuất 38 xe/giờ. Ngoài ra, VinFast còn có khu nhà máy sản xuất xe máy điện công 250.000 xe/năm giai đoạn 1, tăng lên 500.000 xe trong giai đoạn 2 và có thể mở rộng 1 triệu xe/năm.

VinFast là nhà máy ô tô đầu tiên tại Việt Nam sở hữu chu trình sản xuất hoàn thiện, đồng bộ và tự động hóa cao hàng đầu quốc tế với 6 nhà xưởng gồm: xưởng dập, xưởng hàn thân vỏ, xưởng sơn, xưởng động cơ, xưởng phụ trợ và xưởng lắp ráp. Các xưởng được kết nối liên hoàn và tự động hoá với hàng nghìn robot ABB, trang bị hệ điều hành sản xuất thông minh Siemens và SAP mang lại hiệu suất tối ưu.

VinFast cũng là nhà máy ô tô duy nhất tại Việt Nam làm chủ được các công đoạn cốt lõi, có năng lực tự sản xuất những cấu phần chính của một chiếc ô tô như thân vỏ, động cơ…. Với năng lực tự dập các tấm lớn (hơn 20 tấm cơ bản cho mỗi xe) và khả năng gia công, sản xuất động cơ tại chỗ theo tiêu chuẩn cao của châu Âu.

Hướng tới xuất khẩu

Không chỉ dừng ở lắp ráp xe phục vụ cho thị trường trong nước, các doanh nghiệp ô tô lớn tại Việt Nam còn nuôi tham vọng xuất khẩu xe. Dù còn rất nhiều khó khăn nhưng những bước đi ban đầu đã được định hình.

Theo kế hoạch 2019, Trường Hải sẽ lần đầu tiên xuất khẩu dòng xe Kia Sedona sang thị trường Thái Lan. Nếu kế hoạch này được thực hiện sẽ là cột mốc đáng khi nhận khi Việt Nam xuất xe sang một quốc gia có ngành ô tô phát triển nhất khu vực.

Hyundai Thành Công cũng lên kế hoạch xuất khẩu dòng xe Grand i10. Mục tiêu đến năm 2019, Grand i10 sẽ đạt tỷ lệ nội địa hóa tối thiểu 40%, đủ điều kiện cho việc hưởng thuế suất 0% vào thị trường nội khối ASEAN. Nhà máy của hãng tại Ninh Bình được thiết kế không chỉ đáp ứng nhu cầu thị trường trong nước mà hướng xuất khẩu xe.

Về phía VinFast, ngay từ những ngày đầu định hình doanh nghiệp này đã hướng tới việc xuất khẩu xe ra thế giới. Hai lãnh đạo cấp cao của VinFast đều khẳng định rằng VinFast sẽ hiện diện ở thị trường nước ngoài sau khi phân phối xe tại Việt Nam. "Chúng tôi mong muốn trở thành thương hiệu xe hơi hạng sang tại Đông Nam Á. Chúng tôi đặt nền móng tại Việt Nam nhưng cũng sẽ mở rộng ra thị trường ngoài," bà Lê Thị Thu Thuỷ khẳng định trong cuộc phỏng vấn bên lề triển lãm Paris Motor Show 2018.

Mới đây, hình ảnh hai mẫu xe Lux A2.0 và Lux SA2.0 được phát hiện có trong cơ sở dữ liệu của Cục Sở hữu trí tuệ của Nga cho thấy VinFast đang lên kế hoạch phân phối xe tại quốc gia này. Hiện tại, lô xe VinFast đầu tiên gồm 155 xe đã được vận chuyển đến 14 quốc gia thuộc châu Âu, châu Á, châu Úc, châu Phi và tại Việt Nam để kiểm thử chất lượng cũng như độ an toàn. Sau khi quá trình thử nghiệm kết thúc, VinFast sẽ tiến hành sản xuất hàng loạt phiên bản thương mại và giao tới tay khách hàng từ quý II và quý III năm nay.