"Hao mòn" giấc mơ xe giá rẻ khi ô tô nhập khẩu thuế suất 0% về "nhỏ giọt"

Ô tô nhập khẩu thuế suất 0% vẫn chật vật mới về được Việt Nam

Xe lắp ráp trong nước “lên ngôi”

Theo báo cáo bán hàng từ Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), sức mua ô tô toàn thị trường tháng 5-2018 đạt 23.065 xe, tăng 9%, tương đương 1.942 xe bán ra so với tháng 4-2018. 

Mức tăng trưởng của thị trường ô tô trong tháng qua được các chuyên gia lý giải, do một số dòng xe nhập khẩu với thuế suất 0% từ Asean bắt đầu “rục rịch” về Việt Nam sau thời gian dài gián đoạn do các quy định tại Nghị định 116/2017/NĐ-CP về quy định điều kiện sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu và kinh doanh dịch vụ bảo hành, bảo dưỡng ô tô. Sau lô xe nhập khẩu của Honda, GM Việt Nam cũng hoàn tất thủ tục nhập khẩu thông quan mẫu Chevrolet Trailbalazer và Colorado để phân phối ra thị trường. Không kém cạnh, Toyota cũng tiết lộ sẽ đưa các mẫu Hilux, Yaris, Fortuner… được nhập khẩu với thuế suất 0% về Việt Nam trong tháng này sau khi vượt qua các quy định khắt khe tại Nghị định 116. 

Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, tuần qua số lượng ô tô nhập khẩu về Việt Nam cũng tăng mạnh với hơn 1,4 nghìn chiếc đăng ký, với tổng trị giá đạt gần 30 triệu USD. Trong đó, có 557 xe từ 9 chỗ ngồi trở xuống, 97% trong số này có xuất xứ Thái Lan. 

Mặc dù số lượng xe nhập về đã có dấu hiệu tăng lên trong vài tháng gần đây nhưng so với cùng kỳ năm trước vẫn còn khá khiêm tốn và “nhỏ giọt”. Thống kê của Hải quan Hải Phòng cho thấy, trong 5 tháng đầu năm lượng ô tô nhập khẩu về cảng Hải Phòng giảm tới 55% về số lượng và 95% về giá trị so với cùng kỳ. Số thuế thu được nộp cho ngân sách do đó cũng giảm mạnh với chỉ khoảng 900 tỷ đồng so với khoảng 4.500 tỷ đồng vào 5 tháng đầu năm ngoái.

Còn thống kê của Tổng cục Hải quan cũng cho thấy, lượng xe nhập khẩu 5 tháng đầu năm đạt khoảng 9.000 xe, giảm khoảng 80% so với cùng kỳ. Trong khi đó, các doanh nghiệp sản xuất ô tô trong nước tận dụng cơ hội này đã lần lượt tung ra các phiên bản hút khách như KIA Cerato, Ford EcoSport… với giá khá hấp dẫn. Chính vì vậy, doanh số tiêu thụ ô tô trong nước 5 tháng đầu năm vẫn chủ yếu là ô tô lắp ráp trong nước. Theo VAMA, sản lượng bán hàng của các dòng xe lắp ráp trong nước đạt 19.467 xe, tăng 10% so với cùng kỳ năm trước, trong khi doanh số bán của xe nhập khẩu chỉ đạt 3.598 xe giảm 46% so với cùng kỳ. 

Diễn biến tại các hãng xe cũng minh chứng cho số liệu này. Cụ thể, tổng số 4.752 xe bán ra của Toyota Việt Nam trong 5 tháng đầu năm đều là xe lắp ráp trong nước. Tương tự, doanh số xe bán ra của Mitsubishi cũng tập trung chủ yếu ở mẫu Outlander - mẫu xe đang được hãng này lắp ráp tại nhà máy ở tỉnh Bình Dương. Hay Trường Hải (THACO) ghi nhận lượng bán ra nhiều nhất thuộc các dòng xe lắp ráp trong nước của thương hiệu KIA và Mazda.

Sự áp đảo của xe lắp ráp trong nước đối với xe nhập khẩu nguyên chiếc được dự báo sẽ còn tiếp diễn trong 1, 2 tháng tới. Bởi theo kế hoạch của các doanh nghiệp thì nhanh nhất phải đến tháng 7 hoặc tháng 8-2018, các mẫu xe nhập của các hãng khác mới có mặt phổ biến trên thị trường. Vì sau khi cập cảng, mỗi lô xe đều phải trải qua quá trình kiểm định khí thải, chất lượng an toàn kỹ thuật theo quy định mới tại Nghị định 116 và Thông tư 03, sau đó mới được thông quan, bán ra thị trường.

Giấc mơ xe giá rẻ vẫn còn xa

Năm 2018 từng được xem là thời điểm được nhiều người Việt Nam chờ đợi với hy vọng sẽ sắm được ô tô khi thuế nhập khẩu một số mẫu xe từ các nước trong khu vực ASEAN giảm về 0% theo nội dung Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA). Tuy nhiên đến nay, dù xe nhập khẩu thuế suất 0% đã rục rịch về Việt Nam nhưng quan sát trên thị trường, không thấy có sự điều chỉnh lớn nào về giá, nhất là các mẫu xe nhập khẩu từ Asean.

Thậm chí, sau khi công bố giá bán các mẫu xe nhập khẩu, Honda đã phải nhiều lần điều chỉnh tăng nhẹ giá bán một số mẫu xe với mức tăng khoảng 5-10 triệu đồng. Mới đây nhất, hãng này đã công bố tăng 10 triệu đồng giá bán cả 3 phiên bản của mẫu CR-V 7 chỗ ngồi nhập khẩu nguyên chiếc từ Thái Lan. Theo Honda Việt Nam, việc tăng giá trên do hãng phải tính toán lại các yếu tố ảnh hưởng từ việc nhập khẩu xe theo quy định mới của Nghị định 116.

Theo nhận định của một số trưởng bộ phận kinh doanh showroom ô tô, sở dĩ giá bán xe ô tô thời gian qua không giảm đáng kể vì tất cả các hãng đều đã ra sức giảm giá vào đợt cuối năm ngoái để kích cầu. Do vậy, thời điểm này chỉ còn lác đác một vài mẫu cần cạnh tranh doanh số với các model tương đương của các hãng khác thì mới giảm giá với mức giảm không nhiều. 

Nhận định về giá xe thời gian tới, nhất là khi xe nhập khẩu thuế 0% về nhiều hơn, các chuyên gia đều cho rằng trước mắt thì giá cả những mẫu xe này có thể sẽ khó giảm sâu. Về nguyên tắc khi thuế giảm sâu như vậy thì giá xe nhập khẩu sẽ giảm. Nếu xe nhập khẩu giảm thì xe lắp ráp trong nước cũng sẽ phải giảm theo. Nhưng phải có cạnh tranh thì giá mới giảm, còn nếu chỉ có một số doanh nghiệp nhập được thì họ sẽ bán mức giá mà họ có lợi nhất. Quan sát cho thấy trước mắt trong vài ba tháng tới xe nhập khẩu Asean sẽ vẫn về “nhỏ giọt”.

Theo đại diện các hãng xe, ngay cả khi có được giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại ô tô nhập khẩu (VTA), phù hợp với quy định hiện hành, doanh nghiệp cũng mất ít nhất 2, 3 tháng để đặt hàng, chờ nhà máy sản xuất sau đó vận chuyển về Việt Nam, rồi kiểm định tiêu chuẩn khí thải, an toàn kỹ thuật theo từng lô rồi mới có thể tung thị trường.

Tính đến thời điểm hiện tại, phần lớn các doanh nghiệp đã có giấy chứng nhận VTA phù hợp với quy định của Bộ Giao thông - Vận tải đối với các mẫu ô tô nhập từ Thái Lan, Indonesia và Mỹ. Còn lại những mẫu xe vốn được nhập từ Nhật Bản, Hàn Quốc… thì lại vẫn chưa được cấp loại giấy tờ này. Do vậy, thị trường ô tô nhập khẩu được cho rằng sẽ không quá sôi động từ nay đến cuối năm.