Thông thường khi chọn một chiếc xe gia đình, người mua sẽ phải tìm trong 1 đống hỗn độn các thuật ngữ hay TLAs ( Three-Letters Acronyms – 3 chữ viết tắt) thường dùng trong ngành xe hơi. Nào là CUV, SUV, Crossover, MPV, 4 nhân 4, sotfroader … Vậy những từ này nghĩa là gì? Tại sao phải là 1 SUV chứ không phải là MPV? Tại sao dẫn động 4 bánh? Hy vọng những câu trả lời cho đến cuối bài viết này sẽ giúp bạn thoát ra khỏi màn sương của những lời mời chào và những thuật ngữ rắc rối.
Dẫn động 4 bánh (4x4 hoặc 4WD)
Có lẽ trong những cuốn cataloge mà bạn đọc hay có cụm từ phổ biến 4WD, AWD, 4x2 hoặc 4x4, vậy nó là gì? Điều này được giải thích khá đơn giản, nó có nghĩa là dẫn động cả 4 bánh xe và trong thực tế sức mạnh từ động cơ được truyền xuống tất cả 4 bánh xe. Cả 4 bánh cùng hoạt động giúp chúng ta có thể xử lý ổn định và tối đa hóa độ bám đường, khiến cho một chiếc xe an toàn hơn khi chuyển hướng, đặc biệt là trong những điều kiện trơn trượt. Thêm vào đó, 4 bánh cùng hoạt động khiến cho xe khó bị kẹt trong tuyết dày, bùn nhão, cát hay sỏi… Bởi tất cả các bánh đều được phân bổ lực kéo chứ không chỉ 2 bánh trước hoặc sau như 4x2.
Hệ thống truyền động cả 4 bánh đơn giản trước đây có giá rẻ và tin cậy nhưng lại hao xăng và không được cơ động. Xe hiện đại ngày nay thường có hệ dẫn động 4 bánh tinh vi hơn với các cảm biến giám sát lực ở mỗi bánh xe và sử dụng máy tính để phân bổ lực hiệu quả hơn. Một số xe cũng tích hợp chế độ “ngắt cầu” để có thể lựa chọn chế độ dẫn động chỉ 2 bánh khi đi trong đô thị hoặc địa hình bằng phẳng.
MPV – Phương tiện đi lại đa mục đích - Multi Purpose Vehicle
Đã qua rồi cái thời nhiều hơn 5 người phải ngồi xe tải, xe thùng hoặc bán tải. Người ta thêm vào khái niêm MPV cho những gia đình có dưới 8 người. Đây là những chiếc xe sử dụng cho điều kiện đi lại trong thành phố, có 3 hàng ghế cho 7-8 người nhưng lại nhỏ gọn hơn những chiếc Van 9 hoặc 16 chỗ hay những chiếc xe tải cồng kềnh. Đa số MPV trước đây được phát triển trên khung gầm của xe bán tải nhưng buồng lái mở rộng bọc hết khung xe, đầy đủ tiện nghi, sức mạnh chấp nhận được và gầm không cao.
Mazda là hãng tiên phong khi ra mắt dòng xe dán nhãn MPV được thiết kế với gầm xe thấp phù hợp với đường xá Mỹ. Hiện nay, đa số MPV lại sử dụng cấu trúc unibody – thân khung liền khối để giảm trọng lượng và tối đa hóa không gian. Ở Việt nam, phổ biến nhất là Innova của Toyota hoặc mới đây là Ertiga của Suzuki. Nếu bạn muốn một chiếc xe có thể chở cả gia đình, đi loanh quoanh theo nhu cầu hàng ngày, không gì tuyệt hơn 1 chiếc MPV với nội thất rộng rãi và tiết kiệm nhiên liệu.
SUV – Xe thể thao đa dụng – Sport Utility Vehicle
Những chiếc xe đa dụng cỡ lớn và thể thao đang dần chiếm lĩnh thị trường, chúng được gọi chung với thuật ngữ SUV. Nhìn chung những chiếc SUV có kích thước tổng thể lớn (do khung gầm dựa trên xe bán tải) và có 3 hàng ghế cho 7 người, hệ dẫn động 4 bánh, gầm xe cao cho khả năng quan sát và đi địa hình tốt.
Nhu cầu thị trường tiếp tục thu gọn kích thước của những chiếc SUV và tập trung vào dáng vẻ bề ngoài và khả năng thể thao. Đa số xe SUV ngày nay chỉ có 5 chỗ ngồi và có khả năng Soft – roader, mặc dù có dáng vẻ hầm hố và được dẫn động 4 bánh nhưng hầu hết khó có thể vượt địa hình như những mẫu off-road thực thụ. Ở Việt nam có thể kể đến vài cái tên trong phân khúc SUV như Toyota Fortuner, Ford Everest hay Mitsubishi Pajero…
Soft–roader và Crossover
Sotf-roaders là từ dùng để chỉ những chiếc xe có thể hoạt động tốt với những con đường tuyết phủ, trơn trượt hay bãi bùn lầy nhưng lại không hoàn toàn có thể hoạt động ở mọi loại địa hình. Định nghĩa này sau đó được gọi theo một cách khác là Crossover.
CUV – Crossover Utility Vehicle
Đây là một thuật ngữ khó có thể khẳng định chính xác bởi nó có nguồn gốc từ marketing. Khi mà những chiếc SUV được định nghĩa là cồng kềnh, ngốn xăng và không thân thiện với môi trường. Các nhà sản xuất xe hơi đã tạo ra một định nghĩa khác, Crossover SUV hay còn gọi là CUV với khả năng tiết kiệm nhiên liệu tốt hơn, nhỏ gọn và linh hoạt hơn.
Về cơ bản SUV và CUV vẫn giống nhau ở không gian cabin rộng rãi, gầm xe cao, sức chứa lớn. Nhưng khác với SUV thường sử dụng chung khung gầm với xe bán tải (body-on-frame) và dẫn động 4 bánh, CUV lại sử dụng cấu trúc khung thân liền khối (unibody) với dẫn động 2 bánh trước. Nó có thể có 4 chỗ ngồi hoặc ít hơn. Phân khúc này nở rộ không chỉ ở Việt nam mà còn trên toàn cầu với sự cạnh tranh gay gắt từ xe phổ thông như Honda CR-V, Mazda CX-5, Hyundai Tucson... đến các dòng xe cao cấp như Mercedes GLA, BMW X1 hay Audi Q3.
Gần đây xuất hiện thêm khái niệm Compact-CUV với thiết kế nhỏ gọn hơn nữa và chỉ có 2 chỗ ngồi. Với những bản concept tuyệt đẹp dành cho thị trường Châu Âu.
Pick-up, Ute – Xe bán tải
Các hãng xe đang có xu hướng đổ dồn vào những chiếc xe vừa có cabin rộng rãi tiện nghi như MPV nhưng lại có thùng chở hàng tiện lợi phía sau cùng khả năng vận hành mạnh mẽ. Thế là khái niệm Pick-up Truck – Bán tải ra đời. Với sự tổng hòa cả về khả năng đa dụng cùng sự thoải mái theo mong muốn của đa số khách hàng. Ngoài ra dưới nắp capô chắc chắn không thể là những cỗ máy yếu ớt mà phải là những con quái vật mạnh mẽ giúp xe có thể vượt qua nhiều loại địa hình khác nhau. Ngoài ra những chiếc Pick-up còn được gọi thân mật hơn là Ute cho những chiếc coupe 2 chỗ nhưng có thùng hàng phía sau. Ute bắt nguồn từ Coupe – ultility và hay được dùng tại các nước như Úc, New Zealand…
Tại Việt Nam, phổ biến nhất là dòng bán tải cỡ trung với các gương mặt đại diện như Ford Ranger, Mittsubishi Triton, Mazda BT-50, Nissan Navara, Isuzu D-Max...
Nắm bắt thị hiếu của khách Việt ngày càng tập trung vào xe gầm cao, các hãng liên tục đem về sản phẩm mới, bất chấp thị trường gặp khó khăn chung trong năm 2023. Đáng chú ý nhất là loạt sản phẩm Trung Quốc, có mẫu được lên kế hoạch lắp ráp trong nước.
Mới đây, trang chính thức của Haval đã tiết lộ thông tin sẽ nhanh chóng ra mắt mẫu xe nhập khẩu nguyên chiếc từ Thái Lan này tại thị trường Việt Nam trong tháng 8 tới.
Mặc dù đã có nhiều ưu đãi, nhưng tình hình chung sức bán của thị trường xe nói chung và phân khúc SUV vẫn còn chậm, đa phần đều có doanh số giảm so với thời gian trước. Riêng Mitsubishi Pajero Sport nhờ các ưu đãi mạnh mà có sự tăng trưởng đáng kể.
Với cảm hứng từ đèn pha giống Kia EV 9, đèn hậu từ Kia Seltos, khả năng cao Kia K3 sẽ mang tới diện mới ở thế hệ tiếp theo.
Thị trường xe Việt Nam liên tiếp đón các mẫu ô tô mới là các dòng xe sang thuộc phân khúc SUV đến từ các hãng xe như Maserati, Ferrari và Land Rover.