Tuy nhiên, điều này liệu có kéo dài được lâu hay câu hỏi đặt ra là liệu “thuốc” có đủ “liều” để giúp thị trường phát triển ổn định?
Tăng, nhưng vẫn lo
Được dự báo sẽ có mức tăng trưởng mạnh so với tháng 2/2013, nhưng các thành viên của Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô VN (Vama) còn vui mừng hơn thế khi số lượng bán hàng trong tháng 3 đã tăng hơn dự báo gần 500 chiếc, đưa tổng lượng bán hàng đạt 8.390 chiếc. Nổi bật trong số đó vẫn là những tên tuổi hàng đầu như: Toyota, Thaco, Ford với mức độ tăng trưởng bán hàng đạt kỷ lục. Trong đó, sản lượng của xe lắp ráp trong nước đạt gần 7000 chiếc, xe nhập khẩu nguyên chiếc dạt hơn 1.400 chiếc. đánh giá của Vama cho thấy, đây là một tín hiệu tốt chứng tỏ việc giảm thuế, phí cho ngành ôtô là một sự khích lệ rất lớn đối với sự phát triển của ngành và hy vọng sản lượng năm 2013 đạt khoảng 100.000 xe là có cơ sở. Tăng trưởng là điều đáng mừng, nhưng trên thực tế vẫn còn nhiều nỗi lo:
Thứ nhất, kết quả bán hàng trên vẫn thấp hơn tới 4% so với cùng kỳ ăm 2012 - một năm được đánh giá là khủng hoảng kinh tế.
Thứ hai là trong tổng số 8.390 xe được bán ra thì có tới gần 5.600 chiếc là các loại xe thương mại (xe tải, khách – tăng 111% so với tháng trước), lượng xe con chỉ đạt hơn 2800 xe, tăng 75% so với tháng trước.
Dựa vào hai yếu tố trên có thể thấy, việc tăng trưởng của thị trường chủ yếu dựa vào mức độ tăng trưởng của các dòng xe thương mại và xe bán tải - những phân khúc xe vốn ổn định về thuế cũng như lệ phí trước bạ. Sự tăng trưởng của các dòng xe thương mại và xe bán tải cho thấy có dấu hiệu phục hồi của nền kinh tế. Tuy nhiên, xét ở góc độ ngành công nghiệp ôtô thì sản lượng xe con mới là yếu tố mang tính quyết định.
Tìm sự ổn định từ chính sách
Như đánh giá của Vama ở trên “việc giảm thuế, phí cho ngành ôtô là một sự khích lệ lớn đối với sự phát triển của mình”. Nhưng, liệu sự phát triển này có ổn định hay không, ổn định trong bao lâu, mức lệ phí trước bạ mới được điều chỉnh đã phù hợp hay chưa ?
Một điều dễ nhận thấy khi lệ phí trước bạ giảm thì người tiêu dùng và DN đều mừng. Nhưng thực tế cho thấy, thị trường chỉ sôi động trong phân khúc xe đã qua sử dụng do lệ phí đăng ký lần 2 (nặng về sang tên đổi chủ) giảm một mạch từ 10% xuống còn 2%. Đây được xem là một mức giảm khá mạnh và ngay lập tức thị trường xe cũ sôi động hẳn lên. Đâu đâu cũng thấy bàn việc mua xe cũ, đăng ký lần 2, sang tên đổi chủ…
Ngược lại, những điều chỉnh của lệ phí truớc bạ đối với xe mới đựơc xem là chưa đủ liều, tác động không lớn vì: việc điều chỉnh chỉ có tác động tại địa bàn Hà Nội khi mức giảm được điều chỉnh từ 20% xuống 15%, còn các tỉnh, thành khác vẫn giữ nguyên mức cũ. Đó là chưa tính đến việc hiện nay do mức lệ phí trước bạ xe đăng ký lần 2 giảm mạnh nên nhiều khách hàng có ý định mua xe mới đã ngay lập tức chuyển hướng sang mua xe cũ, nhất là những khách hàng tầm trung. Nhiều khách hàng có khoảng 500 - 600 triệu đồng đang có ý định mua các mẫu xe nhở như Kia Morning, Spark… đã lập tức quay sang mua những mẫu xe cũ như : Honda Civic, Toyota Vios …
Nói như vậy để thấy, thị trường ôtô đã có sự chuyển động tương đối tích cực, nhưng đó sự ổn định nêu trên chỉ mang tính tạm thời chứ không kéo dài được lâu. Trao đổi với DĐDN về vấn đề này, ông Laurent Charpentier - TGĐ của Ford VN kiêm chủ tịch Vama đúc kết : “Thuế, lệ phí trước bạ đóng vai trò quan trọng đến giá bán xe, sự phát triển của thị trường và ngành ôtô VN. Vama đã nhiều lần kiến nghị nên hạ mức lệ phí trước bạ đối với xe mới ở mức 5% và áp dụng chung trên cả nước, nhưng vẫn chưa được chấp nhận. Điều quan trọng hiện nay để cho thị trường phát triển ổn định thì ngoài việc tiếp tục giảm lệ phí trước bạ, các loại thuế thì yếu tố cốt lõi nằm ở việc xác định rõ hơn mục tiêu, chiến lược phát triển của ngành công nghiệp ôtô VN, nhất là khi thời điểm thực hiện các cam kết Afta đang đến rất gần.”
Đó là nhận định của lãnh đạo Công ty cổ phần Dịch vụ tổng hợp Sài Gòn (Savico) - nhà phân phối ôtô lớn nhất cả nước với 11,9% thị phần - đưa ra tại phiên họp thường niên ngày 28/4.
Nhu cầu tăng cao kèm với nguồn cung hạn chế khiến một số mẫu xe rơi vào tình trạng khan hàng và tăng giá bán thực tế.
Sau thời gian dài ảm đạm, thị trường ôtô Việt Nam ngược dòng tăng trưởng mạnh vào đầu quý IV với hàng loạt dòng xe có doanh số vượt xa các tháng trước.
Nhiều khách đề nghị đại lý tạm ngưng xuất hóa đơn, đợi đến khi chính sách giảm lệ phí trước bạ được áp dụng. Với việc chờ đời thêm vài ngày, số tiền mà khách hàng tiết kiệm từ chính sách giảm phí trước bạ dao động từ hơn 20 triệu đồng và lên đến hơn 100 triệu đồng cho những mẫu xe cao cấp.
Theo nghiên cứu, kể từ năm 2026, chi phí sản xuất xe điện và các xe thể thao đa dụng sẽ rẻ hơn so với các xe chạy bằng nhiên liệu truyền thống.